Kanunlar Çerçevesinde Çalışanların istifa durumunda da bir çok hakkı vardır. Çalışanlar tarafından bu haklar pek bilinmez.
Örneğin istifa durumunda kıdem tazminatı ve diğer sosyal haklar alınabilir.
Ancak bunun belirli kriterleri vardır. Bunun için çalışanın işverene verdiği istifa dilekçesinin hukuki mahiyeti önemlidir.
Dilekçede yer alan tarihten, imzaya kadar veya istifa dilekçesinin verilme nedenine kadar bir çok unsur sizin haklardan yararlanıp yararlanmayacağınızı belirler.
Öncelikle şunu belirtmekte fayda var. İşçi tarafından verilen istifa dilekçesi, iş sözleşmesinin işçi tarafından feshedildiğini gösteren güçlü bir delildir. Bu nedenle çok zorunlu olmadıkça işçilerin istifa dilekçesini imzalamaması tavsiye edilir. Çünkü dava aşamasında ispat yükümlülüğü işverene aittir.
Eğer istifa dilekçesi imzalandı ve bunun hükme esas alınması istenmiyorsa, işçinin istifa dilekçesini irade bozukluğu ile imzaladığını kanıtlaması gerekiyor. Yani işçinin söz konusu istifayı baskı, tehdit şantaj gibi unsurlarla imzalamak zorunda kaldığını delillendirmesi lazım.
İstifa dilekçeleri bunun dışında da bazı hallerde geçersiz sayılmaktadır. Bu durumlar şöyledir:
1)BOŞ KAĞIDA ATILAN İMZA İLE İSTİFA
Bazı işverenler, çalışanlarından işe girişte boş kağıda imza alırlar. Bu imzalar olası durumlarda istifa dilekçesi olarak kullanılır. Genel olarak işe girişte işverenlerin işçiden boş kağıda imza alıp daha sonra alınan imzanın üstünü doldurması ve içeriğinin istifa dilekçesi olması durumunda ortaya çıkan istifa dilekçesi geçersiz sayılacaktır. Bu husus tanıkla ve diğer delillerle ispat edilebilmektedir. Yargıtay’ın, bu tür istifaların geçersiz sayıldığına yönelik birçok kararı bulunmaktadır.
2)İSTİFA DİLEKÇESİNİN İLERLEYEN ZAMANDA İŞLEME KONULMASI
İstifa dilekçesinin üzerinde yer alan tarihten sonra işleme konulması da mahkemelerde, dilekçesinin kabul edilmeme sine yol açıyor. Bazı durumlarda, çalışan istifa ediyor ancak işveren dilekçeyi işleme koymuyor. Dilekçe iptal de edilmiyor. İlerleyen bir zamanda ise işveren çekmesin de sakladığı dilekçeyi çıkartarak işleme koyuyor. Mahkeme bu tür durumlarda istifayı kabul etmiyor. Ve çalışana tüm haklarının ödenmesi yönünde karar alıyor.
3)İSTİFA DİLEKÇESİNDEKİ ÇELİŞKİLER
İstifa dilekçesinde çelişkili ifadelerin yer alması halinde söz konusu dilekçe geçersiz sayılıyor. Örneğin, işveren mahkemeye istifa dilekçesini sunmuş, fakat işçi işsizlik maaşından yararlan mış veya işçiye haklarını aldım yazısı imzalamış ise bu dilekçe kabul edilmiyor. Ya da işverenin işçiye çek ve senet vermesi halinde istifa dilekçesi yine çelişkili bulunarak kabul edilmiyor.
4)ŞARTA BAĞLI İSTİFALAR GEÇERLİ DEĞİL
İstifa dilekçesinde bazen şarta bağlı ifadelerde yer alıyor. Örneğin kıdem tazminatının ödenmesi şartıyla istifa edildiğine yönelik dilekçeler, istifa kapsamında değerlendirilmiyor. Yargıtay, ‘kıdem tazminatımın, izin alacaklarımın’ ödenmesi şartıyla istifa ettiğine yönelik ifadelerin yer aldığı, dilekçeleri kabul etmiyor. Bu tür durumlarda davalık olunması halinde, çalışanın tüm alacaklarının ödenmesi yönünde hüküm veriliyor.
Görüldüğü gibi, istifa edilmesi halinde de çalışanlar haklarını alabiliyorlar. Bunun için, İş Hukuku’nda yer alan hakların iyi bilinmesi gerekiyor. Ve istifa dilekçesinin de usulüne uygun olarak hazırlanması, işçi alacaklarının tahsil edilmesinde büyük önem arz ediyor der sağlıklı günler dilerim.