2024 FAZLA MESAİ ÜCRETİ NE KADARDIR?
Personellerin mesai ücretleri, günlük çalışma saatlerine göre hesaplanır. Saat başına uygulanan bedel ise güncel asgari ücrete göre değişiklik gösterir. 2024 yılında saatlik ücret, 88,90 TL'dir. Ek çalışma bedeli ise bu tutarın %50 fazlasıdır. Yani işverenler, personellerinin maaşına ekstra çalışma süreleri için 133,35 TL asgari ücret fazla mesai saat ücreti ilave eder.
FAZLA MESAİ ÜCRETİ BRÜT MÜ NET Mİ?
Asgari ücret fazla mesai hesaplama işleminde brüt tutarlar baz alınır. 2024 asgari brüt asgari ücret 20.002,50 TL olmuştur. Buna bağlı olarak saatlik brüt asgari ücret 88,90 TL ve asgari ücret için saatlik fazla mesai ücreti 133.35 TL'ye yükselmiştir. Fakat söz konusu rakamlar, asgari sınırları ifade eder. Yani çalışanın maaşı asgari ücretten yüksekse ek mesai bedeli de daha fazla olur.
PAZAR MESAİSİ 270 SAATE DAHİL MİDİR?
Hafta sonu fazla mesai hesaplamasında baz alınan 270 saatlik bir sınır bulunur. İşverenler, yasal mevzuatlar çerçevesinde iş sözleşmelerine yılda 270 saate kadar fazla çalışmaların normal görev sürelerine dâhil edileceğine dair bir madde ekler. Dolayısıyla pazar günü fazla mesai ücreti de resmî tatiller de olduğu gibi aylık maaş kapsamındadır. Fakat haftalık toplam çalışma süresinin 45 saati aşması durumunda personelin ek mesai ücreti hakkı doğar.
PAZAR GÜNÜ FAZLA MESAİ NORMAL MESAİNİN KAÇ KATIDIR?
Personeller, tıpkı bayramda fazla mesai ücreti aldıkları gibi pazar günü çalıştıklarında da ek ödemeye hak kazanır. Hafta sonu çalışan personele günlük brüt ücretinin 2.5 katı kadar ödeme yapmak gerekir. Örneğin günlük 1.000 TL kazanan çalışan, hafta tatilinde görevine devam ettiğinde 2.500 TL ek mesai ödemesi alır.
FAZLA MESAİ ÜCRETİ YASAL DÜZENLEMESİ NEDİR?
Türkiye'de çalışma hayatının yasal dayanağı olan 4857 sayılı İş kanunu fazla mesaiye dair düzenlemeler içerir. İş Kanunu fazla mesai hükümleri, "Fazla Çalışma Ücreti" başlıklı 41.maddede yer alır. Bu maddeye göre fazla çalışma, haftalık 45 saati aşan görev süreleri dir. Kanunda mesai ücretlendirilmesine ilişkin "Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir." hükmü bulunur.
İş Kanunu'ndaki ilgili hükümde aynı yasanın 63.maddesindeki denkleştirme esasına bir atıf vardır. "Çalışma Süresi" başlıklı bu hükümde denkleştirmeye dair "Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, iş yerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde on bir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir." ibaresi bulunur.
Özetle yoğunlaştırılmış iş sürelerinin geçerli olduğu haftalarda günlük çalışma saati daha fazladır. Tarafların yazılı antlaşmasıyla gerçekleşen bu dönemlerde personele ekstra mesai ücreti ödenmez.
BİR ÇALIŞAN GÜNDE 12 SAAT ÇALIŞABİLİR Mİ?
Günlük iş saatleri, çalışma koşullarını düzenleyen yasal mevzuatlarla sınırlandırılmıştır. Bir personelin çalışma süresi, günde en fazla 11 saattir. Günlük fazla mesai sınırı ise 2 saat olarak belirlenmiştir. Azami mesai ve ek çalışma saatlerinin aşılması durumunda işverene uygulanan bazı yaptırımlar söz konusudur.
12 SAATTEN FAZLA ÇALIŞMANIN CEZASI NEDİR?
İş Kanunu'nun 102. maddesi, zorla fazla mesai yaptırmanın cezasına dair hükümler içerir. Bu yasa metnine göre günlük azami görev ve ek mesai süresinden fazla çalıştırılanların haklı gerekçeyle iş akdini sonlandırması mümkündür. Ayrıca bu durumda işverenin personele para cezası ödemesi de gerekir der ilgili kanun sağlıkla kalın…