TÜİK, 2018-2020 ve 2021-2023 dönemlerine ilişkin hayat tablolarını yayınlandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Van Bölge Müdürlüğü verilerine göre, Van doğuşta beklenen yaşam süresinde %77,1 ile 78. sırada yer alırken, TRB2 bölgesinde yer alan Muş, doğuşta beklenen yaşam süresinde %78,0 ile 54. sırada yer aldı.
Bitlis doğuşta beklenen yaşam süresinde %77,8 ile 64. sırada yer alırken, Hakkâri ise, doğuşta beklenen yaşam süresinde %77,2 ile 77. sırada yer aldı. 2018-2020 yılları arasında Van'da doğuşta beklenen yaşam süresi 77,1 olarak gerçekleşirken, bu oran erkeklerde 74,9, kadınlarda ise 79,3 olarak gerçekleşti.
2021-2023 yılları arasında ise Van'da doğuşta beklenen yaşam süresi 77,6 olurken, bu oran erkeklerde 75,5, kadınlarda 79,8 olarak gerçekleşti. TÜİK'in verilerine göre Van'da kadınlar erkeklerden daha fazla yaşıyor.
İLK KEZ EĞİTİM DURUMUNA GÖRE BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ HESAPLANDI
Ülkemize özel hayat tabloları, 2013 yılından itibaren Türkiye ve il düzeyinde idari kayıtlardan yıllık olarak üretilmektedir. Hayat tabloları yoluyla elde edilen doğuşta beklenen yaşam süresi bilgisine ek olarak ilk kez eğitim durumuna göre beklenen yaşam süresi bilgisi de hesaplanmıştır.
TÜRKİYE'DE DOĞUŞTA BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ 77,3 YIL OLDU
Yeni doğmuş bir bireyin mevcut ölümlülük risklerine maruz kalması durumunda yaşaması beklenen ortalama yıl sayısı olarak tanımlanan "doğuşta beklenen yaşam süresi" Türkiye'de 2020-2022 döneminde 77,5 yıl iken 2021-2023 döneminde 77,3 yıl oldu.
KADINLARIN ERKEKLERDEN 5,3 YIL DAHA UZUN YAŞADIĞI GÖRÜLDÜ
Türkiye'de 2020-2022 döneminde erkeklerde 74,8 yıl olan doğuşta beklenen yaşam süresi, 2021-2023 döneminde 74,7 yıl, kadınlarda ise 80,3 yıl iken 80 yıl oldu. Genel olarak kadınlar erkeklerden daha uzun süre yaşamakta olup erkekler ve kadınlar arasındaki doğuşta beklenen yaşam süresi farkı 5,3 yıldır.
BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ 15 YAŞINDAKİ KİŞİLER İÇİN 63,5 YIL OLDU
Çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki kişilerin ortalama kalan yaşam süresi 63,5 yıl oldu. Erkekler için bu süre 60,9 yıl iken kadınlarda 66,1 yıl oldu. Türkiye'de, 30 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 49,1 yıl oldu. Erkekler için bu süre 46,6 yıl iken kadınlarda 51,5 yıl oldu. Bu yaş için kadın ve erkek arasındaki beklenen yaşam süresi farkı 4,9 yıldır.
BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ 50 YAŞINDAKİ KİŞİLER İÇİN 30,1 YIL OLDU
Türkiye genelinde, 50 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 30,1 yıl oldu. Erkekler için bu süre 27,8 yıl iken kadınlarda 32,3 yıl oldu. Türkiye'de 2021-2023 dönemi hayat tabloları verilerine göre, 65 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 17,4 yıl olarak hesaplandı. Erkekler için bu süre 15,7 yıl iken kadınlarda 19 yıl oldu. Diğer bir ifade ile 65 yaşındaki kadınların erkeklerden ortalama 3,3 yıl daha uzun yaşaması beklenmektedir.
DOĞUŞTA BEKLENEN YAŞAM SÜRESİNİN EN YÜKSEK OLDUĞU İL TUNCELİ OLDU
Doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 80,8 yıl ile Tunceli oldu. Tunceli'yi, 79,7 yıl ile Şırnak ve Mardin takip etti. Beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 76,1 yıl ile Kilis oldu. Kilis'i, 76,2 yıl ile Gaziantep ve 76,8 yıl ile Adana izledi.
ERKEKLERDE EN UZUN YAŞAM SÜRESİNE SAHİP İL TUNCELİ OLDU
Erkeklerde doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 78,1 yıl ile Tunceli oldu. Tunceli'yi, 77,1 yıl ile Mardin ve 77 yıl ile Bingöl izledi. Erkeklerde beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 73,2 yıl ile Kilis oldu. Kilis'i, 73,6 yıl ile Gaziantep ve 74 yıl ile Kırklareli, Edirne ve Adana takip etti. Kadınlarda doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 83,6 yıl ile Tunceli oldu. Tunceli'yi, 83,3 yıl ile Şırnak ve 82,5 yıl ile Muğla izledi. Kadınlarda beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 78,7 yıl ile Gaziantep oldu. Gaziantep'i, 79,1 yıl ile Kilis ve 79,2 yıl ile Kütahya ve Hatay takip etti.
İSTANBUL'DA DOĞUŞTA BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ 78,6 YIL OLDU
En fazla nüfusun bulunduğu İstanbul, doğuşta beklenen yaşam süresinde 78,6 yıl ile Türkiye ortalamasının üstünde yer aldı. Bu değer, erkeklerde 75,8 yıl iken, kadınlarda 81,3 yıl oldu. Doğuşta beklenen yaşam süresinde Ankara 79,2 yıl ile Türkiye ortalamasının üstünde yer aldı. Bu değer, erkeklerde 76,5 yıl iken kadınlarda 81,8 yıl oldu. Türkiye'de eğitim düzeyine göre beklenen yaşam süresi incelendiğinde; eğitim düzeyi yükseldikçe beklenen yaşam süresinin de uzadığı görüldü. Her yaştaki beklenen yaşam süresi, düşük eğitime sahip kişiler arasında daha az olurken, artan eğitim düzeyi ile birlikte beklenen yaşam süresinin de arttığı tespit edildi.
Cinsiyet ayrımında, eğitim düzeyine göre beklenen yaşam süresine bakıldığında, hem erkek hem de kadınlarda eğitim düzeyi yükseldikçe beklenen yaşam süresinin de arttığı tespit edildi. Ortaöğretim altı eğitim seviyesi ile yükseköğretim eğitim seviyesine sahip 30 yaşındaki kişilerin beklenen yaşam süreleri arasındaki farkın 5 yıl civarında olduğu görüldü.
VAN BÖLGE GAZETESİ: HACI YILMAZ