İş kazası geçiren ilgili iş kazasını her türlü delil ile ispatlayabilir.
İş kazası bakımından ispat faaliyetinde en önemli delillerden biri iş kazası tutanağıdır. (Suallere de cevaben) İş kazası tutanağında işçi bilgileri ve kazanın nasıl meydana geldiği detaylarıyla yer almaktadır.
İş kazası tutanağı bulunmadığı durumlarda hastane tarafından hazırlanan iş kazası raporu ispat aracı olacaktır.
İŞ KAZASI GEÇİREN İŞÇİNİN HAKLARI NELERDİR?
İş kazası gerçekleştiği takdirde Sosyal Güvenlik Kurumunca sigortalıya sağlık yardımı ve parasal yardımlar yapılır.
Geçirdiği iş kazası sonucunda sigortalının ölmesi halinde ise hak sahiplerine parasal yardım yapılmaktadır.
GSS/SSK m. 63 vd. hükümlerinde düzenlenen (genel sağlık sigortası) kapsamında iş kazası geçiren sigortalı için gerekli tedavi sayılmaktadır.
İş kazası geçiren sigortalıya Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sağlanan parasal yardımlar şunlardır:
GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ
Geçici bir süre çalışamayacağı iş kazası raporu ile saptanan sigortalıya, istirahatli olduğu her gün için ekonomik bir güvence sağlanması amacıyla Kurum tarafından "geçici iş göremezlik ödeneği" verilmektedir.
Geçici iş göremezlik ödeneği verilebilmesi için sigortalının belli bir süre çalışmış ve Kuruma belli miktar prim ödemiş olması koşulu aranmaz.
Geçici iş göremezlik ödeneği; yatarak tedavilerde günlük kazancın ½'si oranında, ayakta tedavilerde ise 2/3'si oranında olarak öngörülmektedir.
Hastalık nedeniyle çalışılmayan günlerde ödenen geçici iş göremezlik ödeneği, aylık ücretli işçilerin ücretlerinden mahsup edilmektedir.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ?
İş kazasına uğrayan sigortalı bakımından meslekte kazanma gücünün %10 oranından az olmayacak biçimde yitirildiği anlaşıldığı takdirde sigortalıya "sürekli iş göremezlik geliri" bağlanmaktadır.
İşçiye sürekli iş göremezlik geliri bağlanması için aranan şartlar şunlardır:
Sigortalının meslekte kazanma gücünü en az %10 oranında yitirmiş olması
İş kazasına uğradığı sırada icra etmekte olduğu mesleğindeki kazanma gücünün yitirilmesi
Meslekte kazanma gücü kaybının Kurum tarafından yetkilendirilen sağlık kurulları tarafından raporlanması
Raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi
Meslekte kazanma gücünü tamamen (%100) yitiren sigortalılara sürekli tam iş göremezlik geliri bağlanmaktadır. Bu gelir, sigortalının aylık kazancının %70'i oranındadır. Eğer sigortalı, başka birinin bakımına muhtaç durumda ise bağlama oranı %100 olarak uygulanmaktadır.
Meslekte kazanma gücünün tamamen yitirilmediği durumlarda (%10-%99,9) sürekli kısmi iş göremezlik geliri bağlanmaktadır. İş göremezlik derecesi oranında bir miktar belirlenir.
ÖLÜM GELİRİ (AYLIĞI)
İş kazası sonucunda sigortalının ölmesi durumunda hak sahibi olan kişilere ölüm geliri bağlanmaktadır. Ölüm geliri bağlanması için sigortalının belli bir süre çalışması veya belli süre prim ödemiş olması gerekli değildir.
İş kazası sonucu ölen sigortalının eşine gelirin %50'si, aylık çocuğu bulunmayan eşine ise gelirin %75'i oranında gelir bağlanır.
İş kazası sonucu ölen sigortalının çocuklarının her birine gelirin %25 oranında gelir bağlanır.
EVLENME ÖDENEĞİ (ÇEYİZ PARASI)
Sigortalının ölümü nedeniyle kendisine gelir bağlanmış olan ancak evlenmeleri nedeniyle gelirin kesilmesi halinde bir defaya mahsus olmak üzere gelirlerinin 2 yıllık tutarı "evlenme ödeneği" olarak ödenir.
CENAZE ÖDENEĞİ (MASRAFI)
İş kazası sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine, Kurum Yönetim Kurulu tarafından belirlenen ve Bakanlık tarafından onaylanan tarife üzerinden cenaze ödeneği ödenmektedir.
İŞ KAZASI NEDİR VE ÖRNEKLER?
İşe girdikten birkaç saat sonra uğranılan kaza
İşverenin, işçiyi iş yeri dışında bir görevle başka yere gönderdiği sırada meydana gelen kaza
İşyerinde işçinin kalp krizi geçirmesi
İşçinin fazla mesai yaptığı sırada meydana gelen kaza
Görevli olarak başka bir ile giderken bindiği uçağın düşmesi sonucu işçinin ölmesi İşverenden alınan talimat uyarınca bir müşterinin evinde elektrik arızasını gidermeye çalışırken meydana gelen kaza gibi sayılarını çoğaltmak mümkün.
İŞ KAZASI GEÇİREN KİŞİ NE YAPMALIDIR?
İşveren tarafından iş kazası tutanağı tutulup tutulmadığını kontrol etmelidir. Zira, iş kazası tutanağı işçi açısından bir ispat aracıdır.
İşçi, hastanede düzenlenen raporun iş kazası raporu olup olmadığını kontrol etmelidir İşveren tarafından iş kazası bildirimi yapılıp yapılmadığını takip etmelidir İşçi, kolluk kuvvetlerine verdiği ifadede işvereninden şikayetçi olmadığı beyanında bulunduğu takdirde kendi aleyhine sonuç yaratabilir.
İşveren tarafından tedavi süresince destek olunmadığı takdirde işçi şikâyet hakkını kullanacağını ve tazminat davası açacağı hususunu yazılı olarak bildirilmelidir.
İş kazasından işverenin haberi yoksa derhal arayıp bilgi verilmelidir.
İş kazası geçiren kişi uğradığı zararın artmasına kendi ihmaliyle sebep olursa kendisine verilecek ödenekler %50'yi geçmemek kaydıyla azaltılır.
İŞ KAZASI KAÇ GÜN İÇİNDE BİLDİRİLİR?
İşveren iş kazasının gerçekleştiğini, yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve Sosyal Güvenlik Kurumu'na kazadan sonraki 3 iş günü içerisinde bildirmekle yükümlüdür.
İş kazası, işverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana geldiği takdirde iş kazası bildirim süresi, öğrenilen tarihten itibaren başlar.
Geçici işçi çalıştıran işveren iş kazasını özel istihdam bürosuna derhal bildirmekle yükümlüdür.
Tarım işçileri açısından süre, kazadan sonraki 2 gündür.
5510 sayılı Kanun'a göre 4/b'li olan sigortalı, iş kazasını bildirim yükümlülüğü altındadır. Sigortalı, geçirdiği iş kazası sebebiyle yaşadığı rahatsızlığının bildirim yapmasına engel olmayan günden sonraki en geç 3 iş günü içerisinde ve 1 ayı geçmemek şartıyla bildirim yükümlülüğü altındadır der kanunlar sağlıkla kalın…