İş sözleşmesi sona erdiğinde işverenler işçilerin ileride kendilerine karşı dava açmasının önüne geçmek için işçiden, kanundan ve sözleşmeden kaynaklı tüm haklarını aldıklarını ifade eden bir belge alırlar. Bu belgeye ibraname denir. Uygulamada çok sık kullanılan ibranamenin hukuki sonuçları Türk Borçlar Kanunu'nda düzenlenmiştir.
İbranamenin geçerlilik şartları: (Suallere de Cevaben) Yazılı ibra sözleşmesi, İbra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması, İbra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi ve
Ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığıyla yapılması gerekir Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüzdür İbraname gerçeği yansıtmıyorsa işçi ibranameye imza atmış olsa bile dava açarak ödenmeyen haklarını talep edebilir.
İHBAR TAZMİNATI NEDİR?
İş sözleşmesini feshedecek tarafın, işçinin çalışma süresine göre kanunda belirtilen sürelerde ihbarda bulunması gerekir. Yani sözleşmeyi feshedecek taraf fesih tarihinden belirli bir süre önce fesih iradesini karşı tarafa bildirmelidir. İhbar sürelerine uyulmadan yapılan haksız fesihlerde o sürelere karşılık olarak ihbar tazminatı ödenir.
İhbar tazminatını bildirim sürelerine uymayan işçi ya da işveren öder.
Bildirim süreleri:
Altı aydan az kıdemi olan işçi için iki hafta,
Altı aydan bir buçuk yıla kadar kıdemi olan işçi için dört hafta,
Bir buçuk yıldan üç yıla kadar kıdemi olan işçi için altı hafta ve
Üç yıldan fazla kıdemi olan işçi için sekiz haftadır.
İhbar tazminatı da kıdem tazminatı gibi giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanır ve İhbar tazminatı beş yıllık zamanaşımına tabidir.
İŞE İADE DAVASI NEDİR?
İş sözleşmesi işveren tarafından feshedildiğinde işçi feshin geçerli bir nedene dayanmadığını düşünüyorsa işe iade davası açabilir. Bu davada feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı tespit edilir. İşçinin işe iade davası açabilmesi önce zorunlu arabuluculuğa başvurması ve arabuluculukta anlaşma sağlanamamış olması gerekmektedir.
İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle, İş Mahkemeleri Kanunu hükümleri uyarınca arabulucuya başvurmak zorundadır. Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamaması halinde, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren, iki hafta içinde iş mahkemesinde işe iade davası açılabilir.
İŞE İADE DAVASININ ŞARTLARI:
İş Kanunu kapsamında çalışıyor olmak,
Belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyor olmak,
İş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi,
İşçinin işyerinde en az altı aylık kıdeminin olması,
İş yerinde en az otuz işçinin çalışıyor olması,
Feshin geçerli bir sebebe dayanmaması,
Yazılı fesih bildirimi ve
İşçinin işveren vekili olmaması gerekmektedir.
Feshin geçerli bir nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir.
Arabuluculukta anlaşma sağlanırsa işçi işe iade davası açamaz.
Dava sonunda işe iade kararı verilmesi halinde işçinin işe başlamak için karardan itibaren on gün içinde işverene başvurması gerekmektedir. İşveren başvurudan itibaren bir ay içinde işçiyi işe başlata bilir ya da başlatmaz. İşveren işçiyi aynı şartlar altında işe başlatacaksa resmi bir çağrı yapar. Eğer işveren işçiyi işe başlatmazsa, işçi işe başlatmama tazminatına ve boşta geçen süre ücretine hak kazanır. İşe başlatmama tazminatı en az dört en çok sekiz aylık ücrete boşta geçen süre ücreti ise en çok dört aylık ücrete karşılık gelir der ilgili kanun. Esen kalın…