İdari para cezaları, genel olarak mal müdürlüklerine ödenir. Şunu belirtmek gerekir ki, bazı kurumların verdiği idari para cezaları, cezayı veren kurum tarafından tarafından tahsil edilmektedir. Karmaşaya yol açmaması için kanun, idari para cezası kişiye tebliğ edildiğinde nereye ödeneceğinin de kişiye bildirilmesini zorunlu kılmıştır ve SGK tarafından verilen idari para cezaları kurumun kendisi tarafından tahsil edilmekte olup bizzat kuruma, bankalara veya PTT şubelerine ödenebilmektedir.
İdari para cezasının peşin ödenmesi halinde, cezanın 1/4'ü oranında indirim yapılmaktadır. Erken ödeme yaparak indirimden yararlanmak isteyen kişi, cezanın kendisine tebliğinden itibaren 15 gün içinde cezayı ödemelidir. Cezanın erken ödenmesi cezaya itiraz edilmesine engel değildir. Kişi bir taraftan cezayı öderken diğer taraftan cezaya itiraz edebilir (5726 sayılı Kanun m.17/6). Ancak, ödemenin itiraz edilmeden önce yapılmış olması gerekir. İtiraz edildikten sonra yapılan ödemelerde 1/4 oranında yapılan indirim uygulanmaz.
SGK tarafından verilen idari para cezaları kurumun kendisi tarafından tahsil edilmekte olup bizzat kuruma, bankalara veya PTT şubelerine ödenebilmektedir ve Trafik cezaları, vergi dairesine, bankaya veya PTT'ye ödenebilir.
İDARİ PARA CEZALARI İÇİN NEREYE İTİRAZ EDİLİR?
5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 27. maddesine göre idari para cezalarına karşı sulh ceza hakimliğine itiraz edilebilir.
İdari para cezası ile birlikte ayrıca bir yaptırım kararı da verilmişse, örneğin para cezasıyla birlikte ayrıca işyerini kapatma cezası verilmiş se, görevli mahkeme İdare Mahkemesi olmaktadır. Bu durumda idare mahkemesine işlemin iptali için dava açılması gerekir. İdari para cezası dışında tek başına verilen diğer idari yaptırım kararlarına karşı da İdare Mahkemesi'nde dava açılmalıdır Bazı idari kurumların verdiği cezalara karşı özel kanunlarındaki hükümler gereği idare mahkemesine iptal davası açmak gerekir. Örneğin, SGK nın verdiği idari para cezaları İdari para cezasına itiraz konusunda uygulamada ciddi yanlışlıklar yapılmaktadır. Bu nedenle, yüksek meblağlı idari para cezasına yapılan itirazların bir avukat vasıtasıyla yapılması mağduriyetleri önleyecektir.
İDARİ PARA CEZASI NEDİR?
İdari para cezası, devletin idari kurumları tarafından verilen para cezalarıdır. İdari para cezası verebilecek kurumların bazıları şunlardır: Bakanlıklar, belediyeler, emniyet, kaymakamlık, valilik, sosyal güvenlik kurumu, Genel Müdürlükler (Örneğin, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü). Mahkemeler tarafından verilen para cezaları ise, hukuki sonuçları tamamen farklı olan adli para cezası niteliğindeki cezalardır. İdari para cezaları vatandaşın kabahat niteliğindeki fiillerine karşı verilir. Bu nedenle idari para cezası ödenmezse hapis cezasına çevrilemez. İdari para cezası ödenmezse, cezanın tahsili amacıyla borçlu kişi hakkında yalnızca icra işlemleri yapılabilir. Uygulamada çoğu zaman kişi adına kayıtlı taşınmaz mallar ile araba veya banka hesaplarına haciz konulmaktadır. Kişinin evine giderek fiili haciz uygulaması yapılmamaktadır. Zaten, ev haczine gidilse bile kanunen ev eşyaları haczedilemez.
İdari para cezalarına örnek vermek gerekirse, trafik cezaları, SGK tarafından işverene kesilen cezalar, yoklama kaçağı veya bakaya kalma kabahatleri nedeniyle Askeri Ceza Kanunu gereği verilen cezalar, imar kirliliği nedeniyle belediye encümeni tarafından verilen cezalar sayılabilir.
İdari para cezasına ilişkin genel hükümler 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nda yer almaktadır. Kabahatler Kanunu tüm idari para cezaları için genel hükümleri belirlemiş, kanun yollarına (başvuru yolu ve süresi, itiraz yolu ve süresi) ilişkin hususlarda özel kanunlarda yer alan özel hükümlerin uygulanmasını düzenlemiştir. Ancak, idari para cezalarının düzenlendiği kanunlarda kanun yoluna ilişkin özel bir düzenlemenin bulunmaması halinde 5326 sayılı Kabahatler Kanununun idari yaptırım kararlarına karşı getirdiği kanun yoluna ilişkin hükümleri uygulanacaktır.
Özellikle vurgulayalım ki, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümlerine aykırı hükümler getiren yeni Kanunların yürürlüğe girmesi halinde, yeni kanunla getirilmiş olan hükümler uygulanacaktır.
İDARİ PARA CEZASINA İTİRAZ SÜRESİ NEDİR?
İdari para cezasına itiraz süresi, genel olarak 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 27. maddesine göre 15 gündür. İtiraz süresi idari para cezasının ilgili kişiye tebliğinden, yani para cezasına dair yaptırım kararının eline ulaşmasından itibaren başlar. İdari para cezası, cezanın muhatabı olan kişiye gönderildiğinde bu cezaya itiraz süresinin ve itiraz merciinin gösterilmesi gerekir. Fakat uygulamada para cezalarının usulsüz bir şekilde muhataplarına tebliğ edildiği, itiraz süresi ve itiraz edilecek merciin gösterilmediği görülmektedir. İtiraz süresi ve merciinin tebligatta gösterilmesi zorunluluğunun önemi şu ki bazı idari kurumların özel kanunlarında 15 günlük genel itiraz süresinden ayrı bir itiraz süresi mevcuttur der ilgili kanunlar sağlıkla kalın…