2011 yılında 23 Ekim ve 9 Kasım tarihlerinde Van'da meydana depremlerde hasar gören Kara Yusuf Bey Kümbeti'nde başlatılan restorasyon çalışmalarında sona gelindi. 600 yıllık kümbette geçtiğimiz yıl başlatılan restorasyon çalışmaları aralıksız bir şekilde sürerken, kümbet silüetine uygun şekilde restore ediliyor.
Van'da 2011'de meydana gelen 7.2 ve 5.6 büyüklüğündeki depremde Erciş ilçesinde kısmen yıkılan 600 yıllık Kara Yusuf Paşa Kümbeti'nde geçtiğimiz yıl başlatılan restorasyon çalışmalarında son aşamaya gelindi.
Van'ın Erciş ilçesi Zortul Mahallesi'ndeki 600 yıllık Kara Yusuf Paşa (Zortul) Kümbeti, 23 Ekim ve 9 Kasım 2011'de meydana gelen depremlerde hasar görerek kısmen yıkılmıştı.
Van Valiliği'nin başlatmış olduğu çalışma neticesinde geçtiğimiz yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı, Vakıflar Müdürlüğü, Van Valiliği kaynaklarıyla kümbetin restorasyon projesi ve ihalesi yapılmıştı. 600 yıllık kümbette başlatılan restorasyon çalışmaları hummalı bir şekilde devam ediyor.
Karakoyunlular Devletinin hükümdarı Kara Yusuf Paşa'ya ait olarak bilinen kümbette başlatılan restorasyon çalışmalarının kısa süre sonra tamamlanması bekleniyor. 2023 yılında başlatılan restorasyon çalışmalarının kısa sürede tamamlanması hedeflenirken, kümbetin tarihteki şöhretine uygun şekilde turizme kazandırılması bekleniyor.
Tarihi kümbetteki restorasyonun tamamlanmasının ardından bölgede yapılacak olan çevre düzenlemesi ile kümbetin yeni ihtişamına kavuşturulması hedefleniyor.
Selçuklu mimarisi tarzında 1423 yılında Cihan Şah tarafından yaptırılan ve üzerinde hükümdarlık sembolleri bulunan ve çevresinde Ayet-el Kürsi yazılı taşların da yer aldığı Kara Yusuf Bey Kümbeti'nin üzerinde simetrik iki kuş, kuzey tarafında iki aslan figürü, batı tarafında Selçuklu arması, çift başlı kartal kabartması ve hükümdarlık sembolleri bulunuyor. Kümbet alt katta mezarlık üst kat ise 12 gen gövde olmak üzere 2 katlı inşa edilmiş.
İki katlı olarak inşa edilen, alt kat (kripta) kare planlı beşik tonoz örtülü olurken, gövdesi içten silindirik dıştan ise on iki gen gövdeye sahip.
Bu kapsamda Van Valisi Ozan Balcı, beraberindeki Erciş Kaymakamı Murat Karaloğlu ile 600 yıllık Kara Yusuf Paşa (Zortul) Kümbeti'nde yürütülen restorasyon çalışmalarını inceleyerek yetkililerden bilgi aldı.
Vali Balcı, Van'ın tarihi, kültürü ve doğasıyla birçok zenginliğe sahip olduğunu belirterek, "Kültürel ve tarihi eserlerin korunmasına özel gayret gösteriyoruz. Erciş ilçemizdeki 15. yüzyıla ait Kara Yusuf (Zortul) kümbetimiz 2011 Van depreminde yıkılmıştı. Van Koruma Kurulumuzun kararıyla tarihi taşlar koruma altına alındı. Valilik olarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Müzeler ve Kültür Varlıkları Genel Müdürlüğünün katkılarıyla restorasyona başladık. Restorasyon çalışmamız yüzde 90 oranında tamamlandı. Üzerinde Ayet-el Kürsi yazılı olan ve Erciş ovasının ortasında bulunan tarihi bir eserimizi korumuş olduk. Emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum. Van'da kültürel varlıkların korunması ve gelecek nesillere aktarılması adına çok güzel işler yapıyoruz. Gürpınar ilçemizde Hoşap Kalesi, Gevaş ilçemizde Selçuklu Mezarlığı ve İzzettin Şir Camii restorasyonları devam ediyor. Akdamar Adası'nda düzenlemeler yaparak aydınlattık. Eski Van Şehrini ayağa kaldırıyoruz. Burada 750 yıllık tarihi Ulu Camimiz var. Yine Kızıl Minareli Cami, Miri Ambarı, Tarihi Hanın restorasyonları özüne uygun devam ediyor. Horhor camiini ibadete açtık. Kültürümüze, tarihimize sahip çıkıyoruz, çıkmaya da devam edeceğiz" dedi.
KARA YUSUF PAŞA KÜMBETİ
Erciş-Patnos karayolu üzerinde Çatakdibi Mahallesi (Zortul) yakınlarında bulunan kümbet üzerinde herhangi bir kitabe yer almamaktadır. Ancak, yapı üzerinde bulunan figüratif bezemelerin Anadolu Türk Sanatı'nda hükümdarlık sembolünü ifade etmesi ve ayrıca yapının mimari ve teknik özellikleri dikkate alındığında, yapının 15. yüzyılda yapıldığı ve Karakoyunlu hükümdarı Kara Yusuf Paşa'ya ait olabileceği tahmin edilmektedir.
VAN BÖLGE GAZETESİ: NİHAT AKARSU