Büyük İslam âlimi, mütefekkiri ve mutasavvıfı olan Ahmed-i Hânî'nin eserlerinin tanıtılmasına öncülük edecek olan Van Ahmed-i Hânî Estitüsü'nün lansman toplantısı Van Ticaret ve Sanayi Odası'nda yapıldı.
Koordinatörlüğünü Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Necdet Takva'nın, Merkez Koordinatörlüğünü ise Aram Mahir Taha'nın yaptığı Van Ahmed-i Hânî Estitüsü'nün, 17. yüzyılda yaşayan ve Mem u Zin adlı eseriyle bilinen Kürt edebiyatçı, şair, astronom ve İslam âlimi olan Ahmed-i Hânî'nin eserlerinin tanıtılmasına öncülük edecek.
Merkezi İsveç'in Stokholm kentinde bulunan Ahmed-i Hânî Estitüsü'nün Van TSO'da düzenlenen lansman toplantısına Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı ve Van Ahmed-i Hânî Estitüsü Koordinatörü Necdet Takva, Merkez Koordinatörü Aram Mahir Taha, Tarihçi, Araştırmacı Kerem Serhatlı, Ahmed-i Hânî Estitüsü Danışma Kurulu Üyesi Gülten Madenli, Ahmed-i Hânî Estitüsü Danışma Kurulu Üyesi Araştırmacı Yazar Nihat Gültekin, Van TSO Yönetim Kurul Üyeleri, Hânî aşiretine mensup kişiler, Van ve Van dışından çok sayıda davetli katıldı.
TAKVA: "AHMEDİ-İ HÂNÎ ESTİTÜSÜ’NÜN VAN KOORDİNATÖRLÜĞÜNÜ AÇMIŞ BULUNUYORUZ"
Lansman toplantısında konuşan Van TSO Başkanı ve Van Ahmed-i Hânî Estitüsü Koordinatörü Necdet Takva, "Bugün aslında hem Van, hem de Kürt kültürü, dili ve edebiyatı üzerine önemli bir günün başlangıcını yaptık. 2019 yılında İsveç Kültür Bakanlığı ve Avrupa Birliği Kültür Komisyonu'na yapılan bir başvuru ile beraber, 2023 yılında bakanlığın uygun görmesi ile İsveç'in başkenti Stokholm'de Ahmed-i Hânî Estitüsü kuruldu. Dolayısıyla öncelikle Avrupa'da bulunan Ahmed-i Hânî araştırmacılarının, yazarlarının, mütefekkirlerinin yapmış olduğu başvuru çerçevesinde estitünün resmi kuruluşu İsveç hükümeti tarafından onaylandı ve Avrupa Birliği tescili ile süreç tamamlanmış oldu. Dolayısıyla Ahmed-i Hânî'nin ayak izlerinin bulunduğu bölgede, bugün Türkiye'nin Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesi'nin çekim merkezi haline gelen Van'da da, Ahmed-i Hânî Estitüsü'nün Van Koordinatörlüğü'nün açılış lansmanını gerçekleştirdik. Estitümüzün kurumsal altyapı tamamlanmadı ve bu çerçevede kısa sürede dünyada özellikle 350 yıl önce kendi diliyle, kendi kültürüyle ve kendi yerel anlayışıyla dünyayı anlamaya çalışan büyük filozof, yazar, mütefekkir Ahmed-i Hânî Estitüsü'nün Van Koordinatörlüğünü açmış bulunuyoruz. Bu çalışmalarımızla önümüzdeki süreçte başta Ahmed-i Hânî olmak üzere, Kürt dili, kültür ve tarihi üzerine araştırma yapan birçok filozofun, yazarın, düşünürün eserlerini bir araya toplamak ve bu konudaki araştırmaları konsolide etmek ve aynı zamanda dünyanın çeşitli ülkelerinde de bu konuda çalışma yapan insanların bir başvuru noktası olması hasebiyle, estitümüzü oluşturmuş olduk" dedi.
"AHMED-İ HÂNÎ'NİN ESERLERİNİ DÜNYAYA TANITMAYI HEDEFLİYORUZ"
Oldukça heyecan verici bir süreç yaşadıklarını belirten Takva, "1650 yılında doğan, 1707 yılında vefat eden 56 yıllık ömrüne 3 büyük eseri, Mem u Zin'i, Nûbihara Biçukan'ı ve Divanı sığdıran böyle önemli bir kültür ve düşün adamının izinden, onun bundan sonra daha iyi tanıtılması ve dünyanın her tarafından bilinmesine katkı sağlayacak bir atmış olduk. Ahmed-i Hânî aynı zamanda dünyada Şekspir'in, Cervantes'in, Goethe'nin, Fuzuli'nin ne anlama geldiğini ve bu konudaki eserlerin dünya kültür mirası açısından ne değer atfettiğini bilenler açısından önemli bir başvurum merkezidir. Mem u Zin, Fuzuli'nin Leyla ile Mecnunu kadar, Şekspir'in eserleri kadar kıymetli ve değerli bir eserdir. Bize de düşen bu eseri aynı zamanda dünyaya tanıtmak ve bu konuda bilinirliğini arttırmak. Çabamız ve gayretimiz hiçbir anlayışın gölgesinde olmadan, Ahmed-i Hânî'nin öncülüğünde Kürt Dili'nin felsefesinin, kültürünün tanıtımına katkı sağlamaktır" diye konuştu.
"AMACIMIZ BU ÇALIŞMALARI KURUMSALLAŞTIRMAK"
Estitünün tanıtım ve başlangıç amaçlı ilk ürünü olan Xanîname adlı kitap çalışmasını özel bir baskıyla Avrupa'nın bir çok noktasına gönderdiklerini belirten Takva, "Finlandiya, Norveç, Danimarka, İsveç, Almanya, Hollanda, İsviçre, İngiltere, Avusturya, Fransa, İspanya, Yunanistan, Rusya ve Kanada'da kraliyet veya devlet kütüphanelerine, bu ülkelerdeki 56 üniversite kütüphanesine ve yurtdışındaki belirli kurumlara toplamda 312 adet dahil edilmiştir. Ayrıca Dünya'nın dört kıtasındaki farklı ülkelerde (Asya, Avrupa, Avustralya ve Amerika'da) ikamet eden konuyla ilgili 85 yazar ve akademisyene de kitap ulaştırılmıştır. Aynı çalışma ülkemizde de yine özel bir baskıyla gerekli ve ilgili kurum ve şahsiyetlere 150 adet olarak iletilmiştir. Enstitümüzün ana ve temel stratejisi ülke zemininde, şehrimiz Van'da bu çalışmaları kurumsallaştırarak ülke, bölge ve Dünya'ya buradan bir pencere açmaktır. Avrupa'da ki çalışmaların temel ayağını da; ülke zemininde şehrimizde kurumsallaştırılması hedeflenen enstitü çalışmalarını çok dilli çalışmalarla dünyayla buluşturmak ve bu alanda yurtdışında tanıtım faaliyetlerini organize etmek oluşturacaktır" ifadelerini kullandı.
"AHMED-İ HÂNÎ'NİN EMANET ETTİĞİ DEĞERLERE SAHİP ÇIKACAĞIZ"
Olanaklar dâhilinde hayata geçirmeyi önceledikleri hedefler hakkında da bilgi veren Takva, "Enstitümüzün daimi gündemini üstat Ahmed-i Hânî ile birlikte Baba Tahiri Hemedani (Uryan), Eli Heriri, Meleyê Cizîrî, Feqiyê Teyran, Mela Bateyi, Mesture Erdelan, Piremerd, Heci Qadirê Koyi, vb. gibi kültürümüzün, tarihimizin, dilimizin mimarları oluşturacaktır. Enstitümüz, konsepti dahilinde yılda 1 adet Xanîname ismiyle bir dergi. (Yine aynı perspektifte, olanaklar dahilinde yılda bir kitap), olanaklarımız elverdiği kapasite dahilinde yılda en az bir konferans, panel veya seminer, koşullar ve şartlar elverdiğince konser, sergi, görsel vb. kültürel aktiviteler, ülkemizde, coğrafyamızda ve dünya genelinde kültür, tarih ve sanat bazlı çalışmalar yürüten üniversite enstitü, akademi, vb. kurumlarla iş birliği çerçevesinde şehrimiz Van'da kültürel faaliyetler temelli iş birlikleri oluşturmak ve geliştirmek. Süreç içerisinde de gelecek kuşaklara miras bırakma hedefli bir kütüphane ve arşiv gündemimizde ağırlıklı alanlar olacaklardır ve elbette ki büyük üstad, filozof Ahmed-i Hânî'nin çok ama çok önem verdiği anadilimiz Kürtçe'nin korunması, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması amaçlı çok yönlü çalışmalara odaklanma sorumluluğumuzu ihmal etmeyecek ve bu konuda hassasiyeti elden bırakmayacağız. Bizler de öğretmen, üstat, Filozof Ahmed-i Hânî'nin yüz yıllar öncesinden bizlere emanet ettiği değerlere, öğretiye çok geç olsa da naçizane bir cevap olmak amacıyla bu adımı atmayı bir sorumluluk bildik. O'nun yaşam felsefesi ve düşüncelerini bölgemizde, ülkemizde ve tüm dünya da daha iyi öğrenmek, öğretmek, tanımak, tanıtmak için kurumsallaşmak gerektiği düşüncesiyle Enstitü'yü yaşama geçirme kararı aldık. Yolumuz açık olsun" dedi.
Daha sonra Tarihçi, Araştırmacı Kerem Serhatlı, Ahmed-i Hânî Estitüsü Danışma Kurulu Üyesi Gülten Madenli, Ahmed-i Hânî Estitüsü Danışma Kurulu Üyesi Araştırmacı Yazar Nihat Gültekin, Türkçe ve Kürtçe konuşmalar gerçekleştirdiler.
Akabinde yurt dışından gönderilen videolu mesajlar davetlilere dinletildi.
TAHA: "KAPISINI ÇALDIĞIMIZ KİM VARSA, BİZE KAPISINI SONUNA KADAR AÇTI"
Son olarak söz alan Merkez Koordinatörü Aram Mahir Taha, zor ve yorucu bir süreçten geçtiklerini belirterek, "Ahmed-i Hânî Estitüsü üzerine Necdet Takva Başkanımız ayrıntılı bilgiler verdi. Bu yola çıkarken, bize destek veren herkese teşekkür ediyorum. Necdet Takva Başkanımızın büyük destekleri oldu. Yine aramızda bulunan diğer arkadaşlarımızın büyük destekleri oldu. Kapısını çaldığımız kim varsa, bize kapısını sonuna kadar açtı. Zor ve yorucu bir süreçten geçtik. Ama elimizi bu taşın altına koymaya karar verdik. Kuruluş aşaması itibariyle, bizi tamamlaması için yayınlamış olduğumuz Xanîname adlı kitabı dünyanın her tarafına gönderdik. Finlandiya, Norveç, Danimarka, İsveç, Almanya, Hollanda, İsviçre, İngiltere, Avusturya, Fransa, İspanya, Yunanistan, Rusya ve Kanada'da kraliyet veya devlet kütüphanelerine, bu ülkelerdeki 56 üniversite kütüphanesine ve yurtdışındaki belirli kurumlara toplamda 312 adet gönderdik" dedi.
Konuşmaların ardından Nedim Odabaşı İş Merkezi'nde bulunan Van Ahmed-i Hânî Estitüsü'nün ofisi açılışı düzenlenen törenle yapıldı.
Van Ahmed-i Hânî Estitüsü'nün Genel Danışma Kurulu; Abdullah Yaşin, Ahmet Kırkan, Gülten Madenli, Mahir Taha, Mehmet Gültekin, Murad Ciwan, Mücahit Bilici, Necdet Takva, Nihat Gültekin, Tarık Gümüş ve Yusuf Acar'dan oluşurken, Van Danışma Kurulu'nda ise İsa Şen, Mahmut Eşut, Sami Çeliktaş, Sinan Hakan ve Doç. Yakup Aykaç yer aldı.
Estitünün Dayanışma Kurulu ise Kazım Hangül, Mehmet Toprak, Orhan Demirkanoğlu'ndan oluştu.
VAN BÖLGE GAZETESİ: HACI YILMAZ