Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Van Bölge Müdürlüğü tarafından verilen bilgilere göre, 2023 yılında Türkiye geneli canlı doğan bebek sayısı 958 bin 408 oldu. Van'da ise 2023 yılında 19 bin 314 canlı bebek dünyaya geldi.

Van 2023 yılında toplam doğurganlık hızında 2,03 oranı ile 12. sırada yer alırken, TRB2 bölgesinde yer alan Muş, 2023 yılında toplam doğurganlık hızında 2,24 oranı ile 4. sırada yer aldı. Bitlis 2023 yılında toplam doğurganlık hızında 2,21 oranı ile 7. sırada yer yer alırken, Hakkâri 2023 yılında toplam doğurganlık hızında 1,88 oranı ile 14. sırada yer aldı.

İllere göre ilk doğumdaki ortalama anne yaşı oranlarında bakıldığında 2018 yılında Van'da bu rakam 23,9, 2019 yılında, 24,1 2020 yılında 24,4 2021 yılında 24,9 2022 yılında 25,0, 2023 yılında ise bu rakam 25,5 olarak kayıtlara geçti.

2023 yılında Van'da 19 bin 314 canlı bebek dünyaya gelirken, bu bebeklerin 9 bin 741'sini erkekler, 9 bin 572'sini ise kızlar oluşturdu. Van, Bitlis, Muş ve Hakkari illerinin dahil olduğu TRB2 bölgesinde ise Muş'ta 7 bin 201 bebek dünyaya gelirken, bu beklerin 3 bin 618'si erkeklerden, 3 bin 583'ü ise kızlardan oluştu.

Bitlis'te dünyaya gelen 6 bin 443 bebeğin 3 bin 352'si erkeklerden oluşurken, 3 bin 91'i ise kızlardan oluştu. Hakkâri'de ise canlı doğan 4 bin 548 bebeğin 2 bin 340'ını erkekler, 2 bin 208'ni ise kızlar oluşturdu.

TOPLAM DOĞURGANLIK HIZI 1,51 ÇOCUK OLDU

Toplam doğurganlık hızı, bir kadının doğurgan olduğu dönem olan 15-49 yaş grubunda doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade etmektedir. Toplam doğurganlık hızı, 2001 yılında 2,38 çocuk iken 2023 yılında 1,51 çocuk olarak gerçekleşti. Yani, bir kadının doğurgan olduğu dönem boyunca doğurabileceği ortalama çocuk sayısı 2023 yılında 1,51 oldu. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10'un altında kaldığını gösterdi.

TOPLAM DOĞURGANLIK HIZININ EN YÜKSEK OLDUĞU İL 3,27 ÇOCUK İLE ŞANLIURFA OLDU

Toplam doğurganlık hızının en yüksek olduğu il 2023 yılında 3,27 çocuk ile Şanlıurfa oldu. Bu ili 2,72 çocuk ile Şırnak, 2,40 çocuk ile Mardin izledi. Toplam doğurganlık hızının Avrupa Birliği üye ülkeleri ortalaması, 2022 yılında 1,46 çocuk oldu. Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin toplam doğurganlık hızları incelendiğinde, 2022 yılında en yüksek toplam doğurganlık hızına sahip olan ülkenin 1,79 çocuk ile Fransa olduğu, en düşük toplam doğurganlık hızına sahip olan ülkenin ise 1,08 çocuk ile Malta olduğu görüldü. Toplam doğurganlık hızı 2022 yılında binde 1,63 olan Türkiye, Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında 5. sırada yer aldı.

KABA DOĞUM HIZI BİNDE 11,2 OLDU

Kaba doğum hızı, bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade etmektedir. Kaba doğum hızı, 2001 yılında binde 20,3 iken 2023 yılında binde 11,2 oldu. Diğer bir ifade ile 2001 yılında bin nüfus başına 20,3 doğum düşerken, 2023 yılında 11,2 doğum düştü. Kaba doğum hızı illere göre incelendiğinde, 2023 yılında kaba doğum hızının en yüksek olduğu il binde 24,8 ile Şanlıurfa oldu. Bu ili binde 22,0 ile Şırnak, binde 19,3 ile Mardin izledi. Kaba doğum hızının en düşük olduğu il ise binde 6,9 ile Zonguldak oldu. Bu ili binde 7,2 ile Bartın, binde 7,6 ile Karabük izledi.

KABA DOĞUM HIZININ AVRUPA BİRLİĞİ ÜYE ÜLKELERİNDEN DAHA YÜKSEK OLDUĞU GÖRÜLDÜ

Türkiye'nin kaba doğum hızının Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin kaba doğum hızlarından daha yüksek olduğu görüldü. Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin kaba doğum hızları incelendiğinde, 2022 yılında en yüksek kaba doğum hızına sahip olan ülkenin binde 11,2 ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi olduğu, en düşük kaba doğum hızına sahip olan ülkenin ise binde 6,7 ile İtalya olduğu görüldü. Yaşa özel doğurganlık hızı, belli bir yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade etmektedir. Yaş grubuna göre doğurganlık hızı incelendiğinde, 2001 yılında en yüksek yaşa özel doğurganlık hızı binde 144 ile 20-24 yaş grubunda iken 2023 yılında binde 101 ile 25-29 yaş grubunda görüldü. Bu durum, doğurganlığın kadının daha ileri yaşlarında gerçekleştiğini gösterdi.

DOĞUM YAPAN ANNELERİN ORTALAMA YAŞI 29,2 OLDU

Doğumlarını 2001 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı 26,7 iken 2023 yılında 29,2 oldu. İlk doğumunu 2023 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı ise 27,0 oldu. İlk doğumdaki ortalama anne yaşı illere göre incelendiğinde, 2023 yılında ilk doğumda ortalama anne yaşının en yüksek olduğu il 29,0 ile Artvin ve Tunceli oldu. Bu illeri 28,6 yaş ile İstanbul, 28,4 yaş ile Trabzon ve Rize izledi. İlk doğumdaki ortalama anne yaşının en düşük olduğu il ise 24,2 ile Muş ve Ağrı oldu. Bu illeri 24,4 yaş ile Şanlıurfa, 24,8 yaş ile Gaziantep izledi.

DOĞUMLARIN %3,3'Ü ÇOĞUL DOĞUM OLARAK GERÇEKLEŞTİ

Doğumların 2023 yılında %3,3'ü çoğul doğum olarak gerçekleşirken, bu doğumların %95,6'sı ikiz, %4,2'si üçüz ve %0,2'si dördüz ve daha fazla bebek olarak gerçekleşti. Doğum sırasına göre doğumlar incelendiğinde, 2023 yılında doğumların %40,6'sının ilk, %30,4'ünün ikinci, %16,5'inin üçüncü, %11,9'unun ise dördüncü ve üzeri doğum olarak gerçekleştiği görüldü.

VAN BÖLGE GAZETESİ: NİHAT AKARSU