Sigortasız Çalıştırılan İşçinin Haklarından bazıları şöyle İşçinin sigortasız çalıştırılıyor olması, iş hukuku çerçevesinde sahip olacağı temel haklarını ortadan kaldırmaz. Sigortasız çalışan işçi, sigortalı çalışan bir işçi gibi hak ve alacaklarını işverene karşı yöneltebilir, ayrıca hizmet tespit davası açarak sigorta kayıtlarının gerçek duruma uygun hale getirilmesini mahkemeden talep edebilir.
Bu dava Sosyal Güvenlik Kurumu'na da ihbar edilir ve SGK'nın davaya feri müdahil olarak katılımı sağlanır. İşçinin hizmet tespit davasını kazanması akabinde sigorta kayıtları düzeltilir, işveren tarafından işçinin eksik kalan sigorta primleri ödenir ve ayrıca işverene idari para cezası kesilebilir (suallere de cevaben) Tüm bunlarla birlikte, işçi aynı sigortalı bir işçi gibi ödenmeyen işçilik ücretlerini ve tazminatlarını talep edebilir.
Ancak sigortasız çalışma durumu, ispat açısından işçi taraf aleyhine bazı sonuçlar doğura bilmektedir. Dolayısıyla sigortasız çalışmakta olan işçi, iş hukukuna ilişkin açtığı veya açacağı davalarda ispat yükü anlamında sigortalı çalışan işçilere nazaran daha zorlu bir süreçle karşılaşabilmektedir. Bu tip değişkenler de göz önünde bulundurulmak ile birlikte, sigortasız çalışan işçilerin yapabileceği en mantıklı hareket, çalışma ilişkilerinin devamlılığı süresince çalışma olgusunu mümkün olabilecek tüm detayları ile birlikte delillendirmeleridir.
İŞTEN ÇIKARILAN İŞÇİNİN HAKLARI?
Türk hukuk sistemimize göre 4857 sayılı İş Kanunumuz ve diğer ilgili iş hukuku mevzuatına göre işten çıkarılan işçi,tüm diğer gerekli şartlarda mevcutsa:
Hak kazandığı kıdemi oranında kıdem tazminatı talep edebilir,
İhbar öneli verilmeksizin ve işveren açısından haklı nedenle derhal fesih hakkı doğmak sızın işten çıkarılmış sa ihbar tazminatı talep edebilir,
İşveren, fesih bildirimini yazılı olarak yapmalı ve fesih sebebini açıkça bildirmelidir,
İşçinin kullanmamış olduğu yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil günleri, hafta tatilleri vb. günler tespit edilmeli, bu günlere istinaden yapılmamış olan ödemeler gerçekleştirilmelidir,
İşçinin fazla mesai ücreti, işçiye ödenmelidir,
İşçi tarafından kendisine ödenmeyen her türlü işçilik alacağı veya tazminatına istinaden iş mahkemesi nezdinde alacak davası açılabilir,
Türk hukuk sisteminde işçinin işten çıkarılması halleri ile işten çıkarılmanın sonuçları, 4857 sayılı İş Kanunumuzda ve ilgili diğer mevzuatlarda düzenlenmiştir. İlgililer, bu mevzuatı inceleyerek ve gerektiğinde hukuki danışmanlık alarak haklarını koruma yoluna gidebilir.
ÜCRET VE DİĞER HAKLARI KENDİSİNE ÖDENMEYEN İŞÇİNİN HAKLARI?
Ücreti, maaşı ve/veya diğer işçilik alacakları kendisine ödenmeyen işçi: İşveren ile konuşarak yaşanılan usulsüzlüğü bildirebilir ve söz konusu problemi, öncelikle iletişim yoluyla çözmeye çalışabilir,
İşveren ile yaptığı görüşmeler neticesinde iletişim yolunun kendisini çözüme götür meyeceğini fark etmesi halinde alanında uzman bir işçi avukatı ile görüşmeli, işveren ile arasındaki iş sözleşmesine istinaden çalışma olgusunu, çalışma süreleri ile fazla çalışma(fazla mesai) sürelerini, yıllık izin ve hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil sürelerine ilişkin olguları ve işyerinde yaşadığı her türlü usulsüzlüğü belgelendirmek amacıyla delil toplamalı ve bu delilleri güvence altına almalıdır,
Dava açılmadan önce işçi tarafından işverene ihtarname gönderilebilir, böylece işverenin temerrüde düşmüş olduğu hususu da belgelendirilmiş olabilir,
Zorunlu veya ihtiyari arabulucuya başvurulabilir,
İş mahkemesinde dava açılarak ilgili uyuşmazlığın mahkeme tarafından giderilmesi talep edilebilir
Her somut olay birbirinden farklı olabilir, bu nedenle işçinin kendisine en uygun yol ve adımları seçmesi önemlidir. İşçi, iş hukukunu ve yasal süreçleri anlamak için uzman bir işçi avukatının görüşüne danışmalı ve adımlarını buna göre atmaları tavsiye edilir.
İŞYERİNDE MOBBİNGE MARUZ KALAN İŞÇİNİN HAKLARI?
İşyerinde mobbing, İngilizce'den dilimize geçen ve iş hayatında sıklıkla kullanılan bir ifadedir ve bir veya birden fazla çalışanın psikolojik veya duygusal olarak süreklilik arz edecek bir şekilde rahatsız edilmesi, taciz edilmesi, aşağılanması ya da hor görülmesi durumunu ifade eder. İşyerinde psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet şeklinde de tanımlanabilir.
işveren, işçiye saygı göstermeli ve çalışma ilişkisinden kaynaklanan üstün konumunu işçiyi suistimal etmek ya da onu aşağılamak için kullanmamalıdır. Ayrıca işveren, kendi davranışlarının yanında, işyerinde çalıştırdığı diğer işçilerin davranışlarından da sorumlu olabilir. Mobbing olarak tanımlanabilecek davranışlar: İşveren, üst yönetim ya da hukuki terimiyle işveren temsilcisi ya da diğer işçiler tarafından gerçekleştirilebilir.
Mobbinge uğrayan işçiler özgüven kaybı, kaygı ve stres bozukluğu, duygusal buhran ve depresyon gibi sıkıntılar yaşayabilmektedir. Mobbing, genellikle uzun süre devam eden ve sistematik bir şekilde gerçekleşen davranışlarla meydana gelmektedir.
Mobbinge uğrayan işçi, tüm şartların mevcut olması halinde 4857 sayılı İş Kanunumuzun 24. maddesi uyarınca iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Kıdem tazminatı ve hak kazanacağı işçilik alacak ve tazminatlarını talep edebilir, ayrıca ek olarak mobbing nedeniyle yaşadığı acı, elem, keder ve ızdırap nedeniyle manevi tazminat talebinde de bulunabilir der ilgili kanun.
Sağlıkla kalın...