Kanunlar çerçevesinde 25 ila 30 yıl çalışıp (emeklilik şartlarına haiz olan) emekli aylığı almaya hak kazanan emeklilerin önemli bir bölümü geçim şartlarından dolayı çalışmaya devam ediyor.
Ayrıca Aylık bağlama oranlarındaki düşüş nedeniyle azalan alacakları emekli aylıkları yüzünden emeklilik sonrası çalışan emekli olanların sayılarının artmaya başlandığı da bilinmektedir.(suallere cevaben)
Peki, emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden kişiler işlerinden ayrıldıklarında kıdem tazminatı alabilirler mi ve çalışan emeklinin emekli aylığı artar mı?
Emekli olduktan sonra 4/a lı olarak, yani eski adıyla SSK'lı olarak çalışmaya devam etmek isteyenler için belirleyici olan söz konusu kişilerin ilk kez ne zaman sigortalı olduklarıdır.
1 Ekim 2008 tarihinden önce çalışmaya başlamış veya emekli olmuş kişiler, emekli olduktan sonra 4/a lı, yani bir işverene bağlı olarak çalışmaya devam etmek isterlerse, iki seçenekleri söz konusudur.
Ya emekli aylıklarını kestirirler ya da sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışırlar. Sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışan kişilerin ücretlerinden yüksek prim kesintisi olmakla birlikte, söz konusu kişiler emekli aylıklarını almaya devam ederler. Aylığını kestirip çalışan emekli için ise normal bir sigortalı gibi bütün sigorta kollarına prim ödenir. 1 Ekim 2008 tarihinden sonra çalışmaya başlayanların emekli aylıkları kesileceği için bunlar da diğer sigortalıların tabi olduğu hükme tabi olurlar.
İşverenden kıdem tazminatını aldıktan sonra emekli aylığı bağlatıp aynı işyerinde çalışmaya devam edenler, emeklilikten sonra çalıştıkları dönemin kıdem tazminatı bakımından normal işçilerle aynı kurallara tabi olurlar. Bu kişiler, sadece yeniden emeklilik gerekçesini ileri sürerek kıdem tazminatı alamazlar.
Kıdem tazminatı alabilmeleri için işverenin kıdem tazminatını hak edecek şekilde iş akdini sona erdirmesi veya işçinin haklı bir nedenle iş akdini feshetmesi gerekiyor. Bu kişinin kıdem tazminatı, emekli olduktan sonraki çalışma süreleriyle sınırlı olur. Emekli olduktan sonra 3 yıl çalışmışsa, sadece 3 yıllık süre için kıdem tazminatı alır.
Ayrıca, çalıştığı işyerinden kıdem tazminatını alıp ayrılarak emekli olduktan sonra yeni bir işyerinde çalışmaya başlayanlar da kıdem tazminatı bakımından normal işçilerle aynı kurallara tabi olurlar.
Sadece emeklilik gerekçesini ileri sürerek yeni işyerinde kıdem tazminatı alamazlar. Ancak kıdem tazminatı alabilmeleri için işverenin kıdem tazminatını hak edecek şekilde iş akdini sona erdirmesi veya işçinin haklı bir nedenle iş akdini feshetmesi gerekiyor.
Yargıtay'ın görüşü, emeklilik nedeniyle işten ayrılan çalışanın tekrar aynı işyerinde çalışmaya başlaması halinde, emekli olunan tarihte kıdem tazminatı ödenmiş ise, kıdem hakkının sıfırlandığı yönünde Yani, emekli olup kıdem tazminatı aldıktan sonra aynı işyerinde çalışan kişi için yeni bir çalışma dönemi başlıyor ve bir yıllık asgari sürenin baştan başlaması söz konusu oluyor.
Çalışanın bu işyerinden tekrar ayrılırken ödenecek olan kıdem tazminatının da emekli olduktan sonraki dönem üzerinden hesaplanması gerekiyor.
Örneğin, çalışan 20 yıl aynı işyerinde çalışıp kıdem tazminatını alarak emekli olmuş ve emekli olduktan sonra yeniden aynı işyerinde çalışmaya devam ederek 3 yıl daha çalışmışsa, ikinci kez kıdem tazminatına hak ettiğinde yalnızca 3 yıllık süre üzerinden kıdem tazminatı alabileceklerdir kararına varılmıştır. Nice sağlıklı mutlu günler dileklerimle...
