SORU: İKİNCİ DEFA YÜKSEK LİSANS YAPANLAR YETİM AYLIĞI ALABİLİR Mİ?
EMEKLİ SANDIĞI'NDAN ERKEK YETİM AYLIĞI ALIYORUM VE 2. KEZ YÜKSEK LİSANS YAPMAM HALİNDE AYLIK ALMAYA DEVAM EDEBİLİR Mİ?
CEVAP: 5434 sayılı Kanun'un 74'üncü maddesinde bu konu detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Buna göre, ölüm tarihinde (18) yaşını, ortaöğrenim yapmakta ise (20) ve yükseköğrenim yapmakta ise (25) yaşını doldurmamış erkek çocuklara aylık bağlanır.
Ortaöğretimi bitirdikten sonra yüksek öğrenime devam edebilmek için yurtdışında yabancı dil öğreniminde geçen sürenin en çok bir yılı ile master ve lisans üstü uzmanlık öğrenimlerinde geçen sürelerin tamamı yüksek öğrenimden sayılır. Bir yüksek öğrenimin bitirilmesinden sonra ikinci bir yüksek öğretimde geçen süreler ile doktora veya ikinci defa yapılan master veyahut lisansüstü uzmanlık öğreniminde geçen sürelerde aylık ödenmez.
Dolayısıyla erkek yetimlerin ikinci defa yüksek lisans yapmaları halinde yetim aylığı ödenmemektedir.(suallerede cevaben)
SORU: EŞLER ARASINDAKİ YAŞ FARKI EMEKLİ AYLIĞINI ETKİLER Mİ?
CEVAP: 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 15.10.2008 tarihinden önce 4/c'li sigortalı olanlar için halen yürürlükte olan 5434 sayılı Kanunun 71'inci maddesinde; "İştirakçi karı veya koca eşinden 30 yaş veya daha büyük ise ölümünde eşine yarı nispetinde aylık bağlanır. Ancak evlenme akdi en az 10 yıl evvel yapılmış veya çocukları olmuş ise bu indirme yapılmaz. Emekli olduktan sonra evlenenler hakkında dahi aynı hükümler uygulanır" hükmüne yer verilmiştir.
Bu hüküm gereğince evli eşler arasında 30 yaş ve üzerinde yaş farkı varsa bağlanacak dul aylığı yarı yarıya düşmektedir. Evli çiftler arasındaki yaş farkı 30 ve daha fazla olsa dahi vefat etmeden önce çocuk olmuşsa veya evlenme vefattan 10 yıl önce olmuşsa dul aylığında herhangi bir azalma söz konusu olmamaktadır. Yani kanun koyucu bazı istisnalara yer vererek iyi niyetli evlilikleri korumuştur.
Bazı uyanıklar yaşlı emeklilerle evlenerek onların vefat ettikten sonra bağlanacak dul aylıklarını almak istemektedirler. Ya da bazı yaşlılar öldüklerinde emekli aylıklarının birilerine kalmalarını istemektedirler. Örneğin 80 yaşındaki emekli bir kadın, genç ve fakir 30 yaşındaki bir erkekle evlenerek öldükten sonra dul aylığının genç erkeğe bağlanmasını sağlamak istemektedir. Ya da yaşlı bir erkek genç bir bayanla aynı amaçla ya da kendisine bakması karşılığında evlenebilmektedir.
İşte sistem bu tür uyanıklıkların ya da kötü niyetlilerin önüne geçmek için bağlanacak dul aylığını yarı yarıya indirmektedir. Yani % 75 oranında bağlanacak dul aylığı % 37,5 oranında bağlanmaktadır.
Şu hususu da belirtmek gerekir ki, bu düzenleme 5434 sayılı Kanun'un ilk halinde de mevcut olup, 5510 sayılı Kanun'un yürürlük tarihine kadar mevcudiyetini korumuştur. Ancak, SSK ve Bağ-Kur mevzuatında benzer düzenleme yoktur.
SORU: ASKERE GİDENLERE YETİM AYLIĞI ÖDENİR Mİ? EMEKLİ SANDIĞI'NDAN YETİM AYLIĞI ALMAKTAYIM. ASKERE GİDERSEM AYLIĞIM KESİLİR Mİ? ASKERLİK DÖNÜŞÜ YENİDEN AYLIK ALABİLİR MİYİM?
CEVAP: Yetim aylığı alırken askere giderseniz aylığınız kesilir. Askerlik dönüşü, öğrencilik durumunuz devam ediyor ve 25 yaşını doldurmamış iseniz yeniden aylığa müracaat ederek yetim aylığı alabilirsiniz.
SORU: BOŞANMA DAVASI DEVAM EDERKEN EŞİM VEFAT ETTİ, DUL AYLIĞI ALABİLİR MİYİM? EMEKLİ SANDIĞI'NDAN EMEKLİ OLAN EŞİME, BOŞANMAK İÇİN DAVA AÇMIŞTIM. MAHKEME TARAFINDAN BOŞANMA KARARI VERİLDİĞİ SIRADA EŞİM ÖLDÜ. TARAFIMA AYLIK BAĞLANIR MI?
CEVAP: Burada önemli olan mahkeme tarafından verilen kararın kesinleşmemiş olmasıdır. Şayet karar kesinleşmiş ise tarafınıza dul aylığı bağlanamaz. Bu durum SSK ve Bağ-Kur'dan emekli aylığı alanlar için de geçerlidir.
SORU: 5510 SAYILI KANUNDAN ÖNCE İSTEĞE BAĞLI İŞTİRAKÇİ İKEN AYRILANLARIN DURUMU VE 01.10.2008 TARİHİNDEN ÖNCE İSTEĞE BAĞLI İŞTİRAKÇİ İKEN KENDİ İSTEĞİMLE SİGORTALILIĞIMI SONA ERDİRDİM. YENİDEN AYNI KANUNA TABİ İSTEĞE BAĞLI SİGORTALI OLABİLİR MİYİM?
CEVAP: 5434 sayılı Kanun'da isteğe bağlı iştirakçi olabilmenin şartları belirlenmiştir. Buna göre, isteğe bağlı iştirakçi olanlardan bu statüsünü sona erdiren lerin tekrar isteğe bağlı iştirakçi olmalarına imkân bulunmamaktadır.
Aynı durum, toplu ya da fasılalı olarak toplam 6 aydan daha fazla emeklilik keseneği ve kurum karşılığı ödememeleri nedeniyle isteğe bağlı iştirakçilikleri sona erenlerin de 5434 sayılı Kanun'a göre iştirakçi olmaları mümkün değildir.
Ancak, zorunlu sigortalı olmaları nedeniyle isteğe bağlı iştirakçilikleri sona erenler, zorunlu sigortalılığının sona erdiği tarihten itibaren 6 ay içinde yazılı olarak müracaat etmeleri halinde tekrar isteğe bağlı iştirakçi olabilirler.
Diğer yandan, bunların 5510 sayılı Kanun'a göre isteğe bağlı sigortalı olmaları her zaman mümkündür. Bu durumda da sigortalılık statüsü değişmekte olup, bunlar 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olarak kabul edilecektir der ilgili kanunlar sağlıkla kalın...
