BU YIL SİGORTALININ ÖLMESİ HALİNDE YAKINLARINA NE KADAR ÖLÜM YARDIMI YAPILMAKTADIR?
01.01.2022 Ocak ayından itibaren yapılacak ödemelerden olan cenaze yardımı Asgari ücret artışı ile beraber yeniden değişen cenaze yardımı oranları şöyle:
milletvekilinden Bağ-Kur'luya memura, işçiye kadar bütün boyutlarıyla ölüm yardımını yazmaya çalışacağız. Ölen kişilerin geride kalanlarına bazen az, bazen ise çok ödeme yapılmaktadır. Bu çerçevede, ölen kişilerin tamamı sigortalı olsa da ölüm nedeniyle yapılan yardımlar ölen kişinin statüsüne göre değişmektedir Bazılarının ölüm yardımı maaş katsayısındaki artışa göre belirlenmekteyken, maaş katsayısındaki artıştan etkilenmeyen büyük bir kesim de bulunmaktadır.
SİGORTALININ ÖLMESİ HALİNDE YAKINLARINA NE KADAR ÖLÜM YARDIMI YAPILMAKTADIR?
5510 sayılı Kanun'un evlenme ve cenaze ödeneği başlıklı 37'nci maddesinde; "İş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli iş göremezlik geliri, malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olup da ölen sigortalının hak sahiplerine Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden cenaze ödeneği ödenir.
Cenaze ödeneği, sırasıyla sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir. Cenaze ödeneğinin üçüncü fıkrada sayılanlara ödenememesi ve sigortalının cenazesinin gerçek veya tüzel kişiler tarafından kaldırılması durumunda, üçüncü fıkrada belirtilen tutarı geçmemek üzere belgelere dayanan masraflar, masrafı yapan gerçek veya tüzel kişilere ödenir. 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan ölenlerin hak sahiplerine kendi kurumları tarafından ilgili mevzuat gereği ölüm yardımı hariç cenaze gideri, cenaze nakil gideri ödeneği veya bu mahiyette bir ödemenin yapılması halinde, kurum tarafından cenaze ödeneği ödenmez" hükmüne yer verilmiştir.
Konu ile ilgili olarak SGK Yönetim Kurulunca alınan 25.12.2009 tarihli ve 2009/407 sayılı karar ile 2010 yılından başlamak üzere bundan böyle her yıl bir önceki yıl için Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından açıklanan Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) değişim oranında artırılmasına bu şekilde hesaplanarak bulunacak rakamlardaki kuruşların liraya iblağ edilmesine ve konunun Bakan onayına sunulmasına karar verilmiş ve 31.12.2009 tarihli ve 179679 sayılı Bakanlık Makamı Oluru ile onanmıştır. Bu tarihten sonra da TÜFE oranında artırılmıştır. 2021 yılı TÜFE oranı % 36,08 olarak açıklanmıştı.
Bu hüküm çerçevesinde; 2022 yılı için Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulu'nca belirlenen ve Bakan tarafından da onaylanan cenaze ödeneği 1.250 TL dir. Bu tutar yılda bir defa belirlenir ve maaş katsayısındaki artış dan etkilenmez. Ancak, 5434 sayılı Kanun kapsamında olan emekliler için ödenecek ölüm yardımı tutarı ise 5434 sayılı Kanun'un ek 4'üncü maddesi gereğince emeklinin bir aylık tutarı kadardır. Bu tutar ise her emekli için farklıdır. Görüleceği üzere, ölüm yardımı ölen sigortalıdan sigortalıya değişmekte ve kimine 26.841,72 TL veya 13.420,86 TL, kimine 4.473,62 TL, kimine aldığı bir aylık tutarında, kimine de 1.250 TL ödenmektedir.
EN YÜKSEK ÖLÜM YARDIMI MİLLETVEKİLLERİNİN YAKINLARINA YAPILMAKTADIR?
3671 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyelerinin Ödenek, Yolluk ve Emekliliklerine Dair Kanun'un Ölüm Yardımı başlıklı 7'nci maddesinde; "Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin ölümleri halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile ek ve değişikliklerine göre en yüksek devlet memurunun almakta olduğu aylığın (ek gösterge dahil) on iki aylık tutarı ölüm yardımı olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi bütçesinden usulü dairesinde ve re'sen ödenir.
Yasama organı üyeliği sona erenler için bu yardım ölüm tarihi itibariyle birinci fıkraya göre hesaplanacak miktarın yarısı tutarında olmak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi bütçesinden ödenir. Bu madde uyarınca ölüm yardımı yapılanlara diğer mevzuat hükümleri ile öngörülen ölüm yardımları yapılmaz. Bu maddenin tatbikinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 208 inci maddesi hükümleri uygulanır" hükmüne yer verilmiştir. Bu hükme göre milletvekili iken vefat edenler için 9500 * 0,23545469 = 2.236,81*12 = 26.841,72 TL ölüm yardımı yapılacaktır. Ancak, milletvekilliği sona erenlerin ölmesi halinde ise 26.841,72/2 = 13.420,86 TL'dir.
ÖLÜM YARDIMI TALEP OLMADAN ÖDENMEZ?
Ölüm yardımlarından herhangi bir kesinti yapılmamakta olup, bu ödeme talebe göre yapılmaktadır. Yani bu ödemeler talep olmadan ilgililere ödenmez ve zamanaşımı süresinde talep olmazsa hazineye kalmaktadır.
MEMURLARIN ÖLMESİ HALİNDE YAKINLARINA NE KADAR ÖLÜM YARDIMI YAPILMAKTADIR?
657 sayılı Kanun'un ölüm yardımı ödeneğini düzenleyen 208'inci maddesinde; "Devlet memurlarından; memur olmayan eşi ile [ikiden fazla dahi olsa] aile yardımı ödeneğine müstehak çocuğu ölenlere en yüksek devlet memuru aylığı (ek gösterge dahil) tutarında, memurun ölümü halinde sağlığında bildiri ile gösterdiği kimseye, eğer bildiri vermemiş ise eşine ve çocuklarına, bunlar yoksa ana ve babasına, bunlar da yoksa kardeşlerine en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) iki katı tutarında ölüm yardımı ödeneği verilir. Ölüm yardımı ödeneği, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın ilgililerce derhal ödenir. Bu yardım borç için haczedilemez" hükmüne yer verilmiştir der ilgili kanun sağlıkla kalın...
