GAYNANA:
Gız gelin, seni vayabatmayasan, o sufatın nedir teşennek dökmüş…
Oğluma çatacağım
Seni boşatacağım
Sırtına tekme vurup
Sokağa atacağım
GELİN.
Ana sabah ezanından gağmışam bi dekke durmamişam, bi ezmet esvap yığılmişdi, havuşta heç mana el atmadı, canım burnumdadır nedim yoruldum.
İki tabak vişne
Yürrü kaynana işine
Yeter beni ağlattın
Çıban çıksın dişine
GAYNANA:
Çırtik, sesin gara salın altından gele, ağ gundağa hesret galasan, boyni altında galmiş senin derdin çamaşır değil senin derdin zahar menem!
Kız gelin dır dır etme
Beni bırakıp gitme
Vakitsiz horoz gibi
Gece yarısı ötme
GELİN:
Yoğ ana niye ele diyisen. Vallah, Billah Mushaf çarpsınki gedemim gırılmiş, mecalim yoğtur. Nedim goca evin işi menim boynumdadır.
Allar giyer allanır
Görsem midem bulanır
Kaynanam hamamdan çıkmış
Ayva göbek sallanır
GAYNANA:
Boynun altında gala, parçaların havadan gele, bi de mana dil verisen utanmadan. Baban evinde acından ölidin, bize geldin bitlerin canlandı.
Baban evinde şıppikle dolanidin bağ şimdi galoş potinle gezisen çarpığ bacağlı, guzikli gari!
Gelin gelin olursa
İşte dip işte bucak
Gelin gelin olmazsa
İşte ip işte naçak
GELİN:
Bılıdır geldiğimde ne ayağım çarpığti, nede belim guzikti şimdi ne oldi da meni beğenmisen? Mana hesütlüğ edisen?. Menim anam yoğ, babam yoğ eksik etek bi gelinem. Men sana ünlemiyem ama sen mana gan gustirisan her gün bi mahananan!
Sabun koydum leğene
Bak başıma gelene
Ben kadar taş duşe
Kaynana senin tepene
GAYNANA:
Ataş başan töküle, yediğin zeher zıkkım ola, inim inim inleyesen. Kül goyum senin halan men seni aldım beğendim şimdi gağmış sen mi meni beğenmiyisen?
Sakız gibi her yanım
Sen hizmetçi ben hanım
Evden kovarım seni
Eğer isterse canım
GELİN:
Gız ana bi evdir menim boynumdadır. Seherde ezannan gağıyam, mağrıba geder ayağım altıma gelmiyi. Gahvaltı hazırla, öğlene yemek hazırla, gab gacağ yığa, çamaşır di, bulaşığdi, guyudan su çekmağti hepsi mende. Bu gün zernebat ağmıyidi gettim guyudan gaç helke su çektim. Havuşda sedirde oturmiş tentene yapıdi.
Balon gibi kaynana
Çıkmış spor yapmaya
Koymayın sakın helvaya
Şişmanlıktan patlaya
GAYNANA:
Senin derdin havuşladır. Havuç nişanlı gızdır. O yolcidir, ne yapsın ceyiz hazirliyi. Geneviçe yapi, tentene yapi, yazmalarıni oyaliyi bundan sana ne.
Hem biz evde gaç kişiyiğ? Efedir, menem, gocandır bi de beçara havuş nedir bele öldim, bittim deyip tantana edise
Sokakta geziyorsun
Oğlumu üzüyorsun
Sende ne güzellik var
Maymuna benziyorsun.
GELİN:
Ana men ğoş gelin geldim, ğoş yessir gelmedim. Havuşta bi el atsa eline mi yapışır? Hem sende bilisen men iki canlıyam bele mahana edip niye durduğ yerde gelbimi gırısan.
Bağ bi vağıt sana nur topu gibi bi neve verecem gucağan…
Ey varvara varvara
Ayva doldur şalvara
azmış dişlek kaynana
Tırmanıyor düz duvara
GAYNANA:
Gız vaya batmış bu ne havadır? Sen ağa men ağa inekleri kim sağa? Sankim mana şeyyhinşah Rıza Pehlevinin garisi Farah Diba’san da mana sultan peydahlayacağsan. Sankim heç kimse doğmiyi da bi sen doğisan. Etegen uşah çişi değmeyesice…
Başı saçaklı gelin
İpten kuşaklı gelin
Dün geldin adam oldun
Leylek bacaklı gelin
GELİN:
Sen niye bele bedva edisen ana. Men sana ne dedim ki bele bedvaların birini galdırip birini indirisen!
Kaynanamın kelini
Gelin verir yemini
Dırdır etme kaynana
Akrep soksun dilini
GAYNANA:
Zeher zıkkımın ola, boynin altında gala. Bağ öğlen Fato Nenegil bize yemağa gelacağlar sen hele sürüm sürüm sürünisen çılgınsız gelin.
Get ocağı yağ, gazanda su geynat, su gaynasın guri fasulyayi ocağa goy. Birez de sedri pirinci ayığla pilav yapağ. Bi de demir datlisi, olmadi gaşığ datlisi yaparığ.
Oğlumu kandırmışlar
Dağlara çıkarmışlar
Şu kara kuru şeyi
Gelin diye yutturmuşlar
GELİN:
Men yemeklere el ataram hepsini yaparam ama demir datlısi bilmiyem nedim.
Hava atma dur
Cüce kilikli bodur
Sen gibi kaynana
Masamda kulluk olur
GAYNANA:
Ander galasica bi senedir bu evdesen hele öğrenemedin demir datlısi yapmaği! Eeee bi öğrendin ekşiliyi, mığlayi, Gadın budini, kürt köftesini cılbiri o geder.
Başı saçaklı gelin
İpten kuşaklı gelin
Dün geldin adam oldun
Leylek bacaklı gelin
GELİN:
Ana sen hele sabirli ol onu da yaparam bi gün. Aha men yemağlara düşim sen de datlıya, belki datli yeriğ datli da gonuşuruğ!
Ak tavuk aldın mı?
Kümese koymadın mı?
Kör olası gaynana
Sen gelin olmadın mı?
GAYNANA:
Nedim gelin, ne demişler; At at olana geder sahabi de mat olur. Allah dağına bağar garıni verir. Demağ mende bi günah işledim ki senin gibi dilbaz, çırtik bi gelini başıma tebellaş etti.
Pabucum yele yele
Düştüm kötü geline
Yedi mendil ıslattım
Gözyaşı sile sile
GELİN:
Ana zaman değişti; şimdi artığ herkes zamana uyi. Biz de genciğ bizim de hürriyetimiz var. Sen dutturmişsan demir datlısi diye. Bilmesağ, yapmasağ dinden mi Çığacaz?
ah şu hayat şu hayat
kaynanayı kaldır at
kaynanasız gelinler
aman bacım ne rahat
GAYNANA:
Gatranı gaynatsan olmaz şeker, cinsine tükürdüğüm cinsine çeker. Sen de o gotur anana çığmişsan. Allah rehmet etsin, toprağ ses götürmesin bütün sokağ ondan el hezer ederdi. O getti yerine seni goydi. Parçalari havadan gelesi
Kızımı verdim ona
Salla e gülüm salla
Sen böyle değil idin
Yeni huy kaptın gelin
GELİN:
Bağ ele sabahtan gağmışsan mana gışgirip durisan. Hey heylerin yine üzerinde. Ana dilim varmiyi bir eyağın kendaldadaır, sesin kes otur yerinde. Men sana hizmette gusur ettimse heggin var.
altın tavuk almadın mı?
kafese kaymadın mı?
kahrolası kaynana
sen gelin olmadın mı?
GAYNANA:
Maşallah yüzün ağ olsun bi de mana nesehet vermağa da başladın. Kül goyum senin halan. Yüzün gözün töküle, ince sanci tutasan, irin gusasan gelin dilin eyice uzadi…
Kızımın aklı havada
Bizim damat var orada
Zavallı çocuk arada
Şu damadı yollamalı.
GELİN:
Men Efeden razıyam ama sen meni yerden yere vurisan. Vallah Efenin gorğisi olmasa, meni sevmese sen meni yarın aparıp babamın gapısina goyarsan.
Allah razi olsun menim geyin babamdan, o mana gaynata değil öz babam gibidir.
O menim gehrimi, nazımi çeki, gocam da meni sevi işte sende o yüzden mana pağıllığ edisen.
Allar giyer allanır
Görsem midem bulanır
Kaynanam hamamdan çıkmış
Ayva göbek sallanır
GAYNANA:
Dilin lal ola. O ne dildir sendeki dil değil sankim pabuç teki. Ağo afatın ola. Gelende guzi gibidin şimdi başıma gurt kesildin.
Boşuna dememişler; Ayağıma yer edim gör başan neler edim. Şimdi sende menim başıma ataş tökisen.
Kırmızılı dedik aldık gelini
Başımıza kara işler getirdi
Aileyi böldü, işi bitirdi
Nereden geldin sen başımıza.
GELİN:
Men size gelin geldim. San ki ne gün gördüm? Bi toy, bi bastalya olmasa dünya yüzü görmiyem. Bağ herkes Çarşamba, Cumartesi olanda allanilar, pullanilar gidiler sinemaya. Sen de bir gün demedin gelin gağ sennen havuşu alım efeden müsaade alım gidağ sinamaya. Nolur biz de bir gün Şefiğin Sinamasına getsağ? Zeki Müren’i, Nuri Sesizgüzel’, Ahmet Sezgin’in filmine getsağ gıyamet mi gopar?
Al elmamı soyayım,
Baş ucuma koyayım,
Anam ben gurbetteyim,
Sana nasıl doyayım.
GAYNANA:
Vay toprağ başan! Bi sineman eksikti. Zahar giderken bi de yanağlaran allığ vuracağsan, naylon çorap da geyecağsan bi de ince topuğlu ayaggabı ile Eski Banka Sokağından geçip sinemaya gidecaz el alemim godoşları, yetimçeleri de bize bağacağlar he…
Gelin evde durmalı
Konusmayıp susmalı
Çok gezen gelinin
Ayaklarını kırmalı.
GELİN:
Eyi ana sinemaya getmağ yasağ, radyo dinlemağ yasağ, gramafon çalmağ yasağ, dibek başın da otururmağ her şey yasağ!
Arabası aynalı,
Şu oğlana varmalı,
Oğlan pek güzel amma,
Anası olmamalı.
GAYNANA:
Gız gelin düz yolda yürüyemiyisen, galdi ki şohumda şıllığ atasan! Baba çıha o yüzan ağlın fikrin şennikte.
Erişte kes desem bilmiyisen! Peynir tut desem bilmiyisen,Pağlava aç desem bilmiyisen. Kül goyum halan. Bi senedir hele sengeserle, helim aşını bile sana öğretemedim. Kül goyum halan inşallah başın yerde gözün baca ola…
Gelin seni oyarım
Sen hizmetçi ben hanım
Seni evden kovarım
Eğer isterse canım.
GELİN:
Ana menim yaşım ne başım ne! Zamani gelse helbet dediğin yemağların hepsinide yerli yerinde yaparam Yine de ayran aşını öğrenmişem, murtuğa, gavut, helise, döğmeç, gaşığ datlısi da yapmayi biliyem.
Çarşıda et kaynana
Başında bit kaynana
Oğlun bekler mutfakta
Dışarı git gaynana
GAYNANA:
Yüzün güzün töküle, Gözlerin kör ayağların şil ola gelin. Gağ ne otirisan gağ hadi surfayi ser, yerinden gağsan canın mi çığar , yoğsam sırmaların mi tökülür ander galasıca!
Sağlık afiyet sıhhat
Gaynanayı galdır at
Gaynanasız gelinler
Aman anam ne rahat
GELİN:
Bi loğma ekmek yiyem o da mana ağu gibi geli. Beş barmağımi mum etsem yine de sana yaranamiyam!
Ayakkabı giyerim,
Üstü beyaz olursa,
Kaynanamı severim,
Oğlu güzel olursa.
GAYNANA:
Seni almağla külü goydum başıma. Gelen de yığığ evler direği diğidiler. Şimdi neredeyse mana gazığ çağacağ şıllığ…
Gız gelin dırdır etme
Fazla ileri gitme
Vakitsiz horuz gibi
Gece yarısı ötme
GELİN:
Oğlun meni sevi diye mana pağıllığ edisen. Ğş gelin geldim yessir gelmedim ya! Sufatından düşen bin parça oli, nedir bele gaşın gabağın yığmişsan, dilin kessen sankim garnın mi ağrur?
Ben bir kara biberim,
Yuvarlanır giderim,
Çok konuşma kaynana,
Oğlunu alır giderim.
GAYNANA:
Oğlumi eşek ettin o yana döndirisen, bu yana döndirisen. Zahar o seni almazdı ama nedim sehir yaptız. O cadi bacin getti eşek dili yedirdi bize gözümüzü bağladı.
Sokakta geziyosun
Oğlumu üzüyosun
Güzel desem değilsin
Maymuna benziyosun
GELİN:
Sankim men size gırmızi aslik alma mı gönderdim! İlle de meni alın diye. Meni gaç kişi istedi ama men Memedi sevidim istedi mende yoğ demedim.
ben seni isterim
sende beni
ama o kaynana
istemez ikimizi
GAYNANA:
Hoşşşt...teşenek dökmüş, toprağ goyum başan. Bize geldin ğanım oldun. Seni almasam gartlayıp, turşayıp evde galacağtın. Anan mevta, baban mevta sen de o yorgansız Saloya besleme olacağtın!
Çiçek gibi her yanım
Sen hizmetçi ben hanım
Evden kovardım seni
Şayet isterse canım
GELİN:
Ğoş menim baba evinde çılpah değildim. Sen meni beğenmiyisen feget men ğaşbağanın en güzel gızıydim her gün evimize elçilerin biri gider biri gelirdi.
Ben bir parça biberim
Eke eke giderim
Fazla nazlanma kaynana
Kızı alıp giderim
GAYNANA:
Mırıh gelin, seni alıci ala, vuruci vura galdıra, ciğerin ağzan gele. Men seni aldım adam da ederdim ama nedim senin erin senin mahcemalan vurulmiş senin ağzan baği…
.Gız gelin dırdır etme
Fazla ileri gitme
Vakitsiz horuz gibi
Gece yarısı ötme
GELİN:
Bele hesutluğ edecağan, bi gınciğ ğoş gonuşsan, gışgırmasan nolur? Hem men senin namusunam meni sıtar etsen canın mi çığar?
Çarşıda et kaynana
Başında bit kaynana
Oğlun bekler mutfakta
Dışarı git gaynana
GAYNANA:
Dilin lal ola, ekmek atlı sen yaya olasan. Ayağlaran gara su yene, Mana laf yetiştirecağan hevşiyi sil süpür, o keskiyi de gözümün önünden galdır. Yoğsam elimden bi gaza çığacağ.
Oğluma çatacağım
Seni boşatacağım
Beline tekme vurup
Sokağa atacağım
GELİN:
Pırçeği ağarmiş, kaftor yeter mana gışgırdığın. Vallah o şimdi pırçeğin tel tel yolacam el alemden haya ediyem.,Çırtik diyisen ses çığarmiyam
Esgik etek diyisen ses çığarmiyam. Vallah daha sabrım galmadı. Ağşam Memet gelsin mana yaptığlarını ona bir bir sayacağam. Daha dayanamiyam.
beni sen almışan
kabahat sende kaynana
beni oğlun sevmiştir
seni kim sever kaynana
GAYNANA:
He vallah dediğin da yaparsan. Bir iki gaş göz et, cilvelen tamamdır. Herif zaten senin ağzan baği.
Köprü altında durdum
Mânine mâni vurdum
Senin gibi gelini
Gaz kümesine gordum
GELİN:
Gız ana bi zamanlar sende menim gibi gelindin. Sana yapdilar diye sende manamı zulmadacağsan. Sen gün görmedin diye mendemi gün görmiyim? Bağ mana acımiyisan bu garnimdaki nevene de mi acmiyisan?
ben yarimi arıyorum
geçmiyor günler geceler
kaynanam mani oldu
dediler gün gelecek
GAYNANA:
Gelin men seni aslında heggeten severem. Bu gün mana o Sıti Aba fit verdi. Men de ona uydum. Sen helal süt emmişsen bunu da biliyem. Heggin helal et. Gel hele bi seni bağrıma basım artığ olanları unutağ, Aha bu Mushaf meni çarpsın bi daha sana garışmayacağım.
Havuzun ortasında
Kına kardım tasında
Oğlum bana dönecek
Şu ayın haftasında
GELİN:
Gelbimi gırdın mana gişgırdın, bi matuşga demadığın galdı. Ama sen niye o Siti Abaya uydun ki onun oğli meni istedi men getmedim diye bele her zaman meni sana kötüliyi sende menim can ıma yapışisan .
Çarşıdan aldım kilimi
Tut kaynana dilini
Eğer tutmazsan dilini
Kırarım o kambur belini
GAYNANA:,
He menim gelinim sen doğri diyisen. Artığ sana ne gışgıracağam, ne de bi mahanayla sana garışsam gözlerime gara su ine, gün ışığına hesret galam ki sana bi şey dersem.
Sen menim gelinim değil öz gızımsan bundan böyle. Aha bağ misafirlerde gağ havuşu da çağır el birliğiyle sini sufrayı gurağ…
Güzel bahtlı gelin
Evimin tahtı gelin
Sen oğlumla mutlu ol
Gözleri kara gelin.
*Van şivesiyle yazılmıştır.
