Son zamanlarda hutbelerin konusu, hutbelerde anlatılanlar veya okunmayan, anlatılmayan konular çok fazla tartışılır oldu. Peki, hutbe nedir? Nasıl olmalıdır? Hutbelerde neler anlatılmalı veya neler anlatılmamalıdır?
Kelime olarak bir topluluk huzurunda yapılan konuşma manasına gelen hutbe dini bir kavram olarak da Cuma ve bayram namazlarında, genel olarak İslam inanç esaslarını, ibadetleri, temel ahlaki ilkeleri güzel bir üslup ile cemaate, topluma anlatmaktır.
Hz. Peygamber Efendimiz (sav) tebliğini büyük ölçüde hutbeler şeklinde yapmıştır. Demek oluyor ki hutbeler İslami bir tebliğde önemli bir yer almaktadır.
Hutbeler, İslami tebliğin bir parçası olunca hutbelerde anlatılanlar da İslam inanç esaslarına, Hz. Peygamberin sünnetine uygun olmalıdır.
Din ve Diyanet siyaset üstüdür. Dolayısıyla Diyanet İşleri Başkanlığı, camiler, İmam-Hatipler, hutbeler günlük siyasete, siyasi polemiklere kesinlikle alet edilmemelidir. Zira bizim camilerimizde her türlü siyasi düşünceye ait insanlar aynı safta yan yana bulunur ve hep beraber Allah'tan aflarını ister, birlikte ibadet ederler. Böyle bir durum güzel bir durumdur. İdeolojileri, düşünceleri farklı da olsa farklı kesimleri camide bir araya getirmesi, temel inanç esasları etrafında insanları bir araya getirmesi de İslam'ın birleştirici özelliğini oluşturmaktadır.
Türkiye'de bütün camilerde her Cuma hutbeler okunur. Hutbeler de Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından hazırlanır ve imamla da bu hutbeleri okurlar. İzmir'den Van', Hatay'dan Sinop'a Türkiye'nin her yerinde aynı hutbe okunur. Hal böyle olunca hutbeler bütün halka hitap etmeli, hutbeyi dinleyen hiç kimseyi camiye küstürmemelidir. Hutbeler sadece Çankaya'daki cemaate göre hazırlanırsa, o hutbe Van'daki cemaate uygun düşmeyebilir. O zaman olması gereken nedir?
Olması gereken hutbelerin her türlü siyasi düşünceden uzak tamamen İslam'ın güzelliklerini, inanç, ibadet, sevgi ve kardeşliğini ön plana almasıdır. Hutbeler tarihi konuların anlatıldığı bir ders değildir.
Maalesef öyle oldu ki, milli günlerden önceki cumalarda hutbe okuyan imamlarımız bu Cuma da bir provokasyona uğramadan Cuma'yı atlatabilecek miyim diye tereddüt ediyorlar. Bazı kesimler şunu söyledin, bundan bahsettin diye tepki gösterirken, başka bir kesim de niye bunun adını anmadın, bundan bahsetmedin diye farklı bir tepki gösteriyorlar.
Peki, bu iş nasıl olmalıdır? Olması gereken, din ve diyanet hiçbir siyasi görüşe alet edilmeden hutbelerimizde, vaazlarımızda sadece İslam'ın emir ve yasakları anlatılmalıdır. Hutbelerimiz, beşerî ideolojilerden uzak Türk'ü ile Kürd'ü ile Laz'ıyla Çerkez'iyle bütün Müslümanları kucaklamalıdır. Zira dinimiz İslam, hepimizin ortak paydasıdır.
