Değerli okurlarımız Emekli olacağı zamanı hesaplayan memurlar, serbest çalışanlar ve kamu kuruluşlarında çalışanlar (suallerede cevaben) 2024 emeklilik başvuru formu nasıl doldurulur sorusunu sıklıkla sorar.
Emekli olma kararı alanlar hemen hemen her bilginin dijitale taşınmış olması sayesinde sgk.gov.tr üzerinden emeklilik dilekçesi ve ilgili formlara rahatlıkla ulaşabilirler ve ayrıca Emeklilik kavramının tarihi çok eskilere dayanır. Yaşlılık ve sakatlık sonucu toplumda ki işlevlerini yerine getirmeyen kişilerin ihtiyaçlarının toplumun geri kalan kesimi tarafından karşılanması şeklinde ortaya çıkmıştır. İlk yaşlılık sigortası kavramı ise 1908 yılında İngiltere'de ortaya çıkmıştır. Malullük sigortası ise yine İngiltere'de 1889 yılında yaşlılık sigortasından önce Otto von Bismarck tarafından devlet garantisi altına alınmıştır.
MALULEN EMEKLİLİK NEDİR?
Malulen emeklilik sigortalı çalışanlar için geçerli bir emeklilik şeklidir. Çalışırken %60 oranında iş kaybı yaşayanlar sağlık raporu alarak malulen emekli olabilirler. Malulen emekli olmak için gerekli sigortalı çalışma süresi 10 yıldır. Bununla birlikte çalışanın 1800 gün prim ödemesi yapmış olması gerekir. Maluliyet şartlarını yerine getirenler malulen emeklilik başvuru formu e-devlet üzerinden temin edilebilir. Bunun yanı sıra durum tespiti malulen emeklilik başvurusu yapanın bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğünün ilgili servislerine dilekçe ile başvuru yapması gerekir. Başvuru sonrası sevk edildikleri hastaneden %60 ve üzeri sağlık kurulu raporu temin ederek malulen emekli olmaya hak kazanırlar. Durum sorgulamasını ise e-devlet üzerinden malulen emeklilik sorgulama şeklinde yapabilirler.
TEHLİKELİ İŞLERDE ÇALIŞANLARDA EMEKLİLİK NEDİR?
Bazı iş kollarının fiziki ya da psikolojik şartlarının çalışanlar üzerindeki olumsuz etkileri dikkate alınarak oluşturulmuş bir sistemdir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda belirtilen iş kollarında çalışanlar için "yıpranma payı" söz konusudur. Çalışanlar bu kapsamda ek hizmet ücreti aldıkları gibi emekli olmaya da hak kazanırlar. Yıpranma payı hesaplaması çalışılan iş koluna göre 60 ila 180 gün ek prim gün sayısı olarak hesaplanır. SSK'lı çalışanların yıpranma payı alarak emekli olabilmeleri için kurşun, arsenik, cam, çimento gibi tehlikeli kapsamına giren iş kollarından birinde en az 3600 gün çalışmış olmaları gerekir.
ENGELLİ EMEKLİLİK NEDİR?
Engelli emeklilik için sigortalı çalışanın en az %40 oranında çalışma engeli olması gerekir. En az %40 oranında engel oranı olanlar engelli emeklilik başvurusu yapabilirler. Engelli emekli rapor oranı hafif, orta ağır olmak üzere 3 farklı duruma göre hesaplanır. 2008 sonrası engelli emekli hesaplaması şöyledir.;
Hafif düzeyde çalışma gücü kaybı %40 ile %49 arası orandır ki bu oranlarla emekli olmak için 18 yıl çalışmış olmak ve 4100 ile 4680 gün prim ödemiş olmak gerekir. Orta düzeyde çalışma gücü kaybı %50-%59 arasıdır. İkinci kademeden emekli olmak için 16 yıl sigortalı olarak çalışmış ve 3700 ile 4320 gün prim ödemiş olmak gerekir. Ağır çalışma gücü kaybı olarak anılan %60 ve üzeri oran üzerinden engelli emekli olmak için ise 15 yıl ve 3700 ile 3960 arası prim günü yeterlidir. Prim sayısı sigortalı olarak çalışmaya başlanan yıla göre değişir. Bağkur emeklilik başvuru formu doldurarak Bağ-Kur üzerinden engelli emekli olacakların sigorta girişleri dikkate alınmaz. Sadece beklenilen yılı doldurmaları yeterlidir. BağKurlu çalışanlar sigortalı çalışanlarla aynı yılda emekli olurken emekli olmak için derecenin en yüksek prim sayısına ulaşmış olmaları beklenir. SGK il müdürlükleri üzerinden doldurulacak engelli emeklilik başvuru formu engelli emekli olmanın ilk adımı olacaktır.
BES VE SİGORTALI ÇALIŞANLARIN EMEKLİLİKLERİ NASIL OLUR?
Herhangi bir işyerinde sigortalı çalışmayanlar dışarıdan prim ödemesi yaptıklarında da emekli olma şansı yakalayabilirler. Bu sistem isteğe bağlı sigortalılık olarak adlandırılır. Bu sistemde prim ödemesi sigortalı tarafından yapılır. Prim ödeme tutarları ise her yıl asgari ücret üzerinden hesaplanır. Düzenli prim ödeyenler 5400 prim gününü tamamladıktan sonra emekli olabilirler.
Bireysel emeklilik uzun zamandır gündemde olan bir konudur. Herhangi bir işte sigortalı çalışmayanların tercihi ise BES (Bireysel Emeklilik Sigortası)'tir. Katkı payının yanında ayrıca %30'lara varan devlet katkısı olması da özellikle birikim yapanlar için avantajdır. Bireysel emeklilik başvuru formu sigorta şirketlerinin sitelerinde kolaylıkla ulaşılabilecek bir belgedir. Sadece sigortalı bir işte çalışmayanlar değil sigortalı çalışan ya da kendi işini yapanların da tercih ettiği bir sistemdir.
PEKİ EMEKLİLİK BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Emeklilik başvurusu yapmak isteyenlerin öncelikle yaş, prim gün sayısı, çalışma yılı, Bağkur ya da isteğe bağlı çalışanların prim borçlarının ödenmiş olması gibi gereklilikleri yerine getirmiş olmaları gerekir. Sonrasında çalıştıkları iş yerine/kuruma emekli olma taleplerini ilettikten sonra ya online olarak e-devlet üzerinden ya da Sosyal Güvenlik Kurumu müdürlüklerine başvurarak emeklilik talebinde bulunabilirler. 4a emeklilik başvuru formu ve 4b, 4c gibi diğer emeklilik formlarını da her iki şekilde doldurarak emeklilik talebinde bulunabilirler. Emekli olmak isteyenlerin dolduracağı formun adı Gelir, Aylık ve Ödenek Talep Formu'dur. Bağkurlu çalışanların ayrıca Tarım ib ya da esnaf ib formu doldurmaları gerekir. Sigortalı çalışanların ise işten çıkış belgelerini başvuru evraklarının arasına eklemeleri beklenir. Sosyal Güvenlik Kurumu emeklilik başvuru formu dolduran sigortalılar gerekli belgeleri de Sosyal Güvenlik Kurumu'na sunarak başvurularını tamamlarlar.
EMEKLİLİK BAŞVURU FORMU NEDİR?
Emekli olma yaşı ülkeden ülkeye farklılık gösterir. Türkiye'de de emeklilik yaşı yıllar içinde değişmiştir. Bununla birlikte T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu sgk.gov.tr.emeklilik yaşını merak edenler için doğru bir kaynaktır. 2024 emeklilik başvuru formu ise e-devlet üzerinden de rahatlıkla ulaşılabilecek bir belgedir. Bunun yanı sıra son verilere göre Türkiye'de normal şartlarda kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekliliğe hak kazanırlar. Emekli olmak için sadece yaşı doldurmak yetmez. Prim günü ve toplam çalışma süresi de önemlidir der ilgili kanunlar.
Sağlıkla kalın...