İşverenin kısmi çalışana karşı yükümlülükleri Önceki maddede de açıklandığı gibi, İş Kanunu'nun 5. ve 13. maddelerine göre, kısmi süreli ve tam zamanlı çalışanlar arasında herhangi bir ayrım yapılamaz ve farklı muamele uygulanamaz. İşverenlerin kısmi süreli çalışanlarla ilgili özellikle dikkat etmeleri gereken bir yükümlülük, hukukun temel ilkelerinden biri olan eşitlik ilkesidir (suallere de cevaben)
Kısmi süreli iş sözleşmelerinde ücretin şekli ve miktarı, işveren ve çalışanın karşılıklı anlaşması sonucunda serbestçe belirlenebilir. Ancak önemli bir nokta, çalışana ödenecek ücretin asgari ücretin altına düşmemesi gerektiğidir.
Asgari Ücret Yönetmeliği'nin 6. maddesine göre, ücret bir günlük temel alınarak hesaplanmalıdır. Aynı maddeye göre, haftalık, aylık, günlük veya saatlik ücretler belirlenirken uygun düzenlemeler yapılabilir. Yargıtay'a göre, birden fazla işyerinde kısmi süreli olarak çalışan bir kişinin asgari ücreti, çalıştığı gün ve saat oranına göre hesaplanır. Kısmi süreli çalışanların hafta tatilinde çalıştıklarında aldıkları ücret, günlük 2 saatlik çalışma ücreti olarak hesaplanır. Ayrıca, iş yerinde haftada 3 veya 4 gün gibi çalışanlar, hafta tatili hakkı elde edemezler.
KANUN KAPSAMINDA KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMA NEDİR?
Kısmi süreli çalışma nedir Kısmi süreli çalışma, yaygın olarak part-time çalışma olarak bilinir ve iş yerindeki haftalık çalışma süresinin üçte ikisi kadar olan bir çalışma süresini ifade eder. Yasal olarak belirlenen haftalık tam çalışma süresi 45 saat iken, kısmi süreli çalışanlar için bu süre haftada en fazla 30 saat olarak sınırlanmıştır.
KANUN KAPSAMINDA KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ NEDİR?
Kısmi süreli iş sözleşmesi nedir, nasıl hazırlanır İş Yasası'nın 13. Maddesi gereğince, bir işçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam zamanlı bir işçiye kıyasla önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda kısmi süreli bir sözleşme oluşturulabilir. Her bir çalışan, işin gereksinimleri ve kendi beklentilerine göre kısmi süreli bir sözleşme imzalayabilir. Kısmi süreli sözleşmeler, yazılı bir belge olmalı ve karşılıklı anlaşma temelinde hazırlanmalıdır. Sözleşmede belirtilen haklar, özellikle ücret ve benzeri meseleler, tam zamanlı bir işçinin çalışma süresine orantılı olarak hesaplanır. Bu nedenle sadece bu nedenle kısmi ve tam zamanlı çalışanlar arasında bir ayrım yapılamaz.
KANUN KAPSAMINDA KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLARIN İZİN HAKKI NEDİR?
Kısmi süreli çalışanlarla ilgili yanlış bilgilere dayalı uygulamalar, izin hakkı ve kullanımı konusunda bazen karşımıza çıkabilir. Ancak yasalara göre, part-time çalışanlar, tam zamanlı çalışanlar gibi yıllık izin hakkına sahiptirler. Bu nedenle izin sürelerinin hesaplanması ve izinlerin ücretli veya ücretsiz olması konusunda tam zamanlı çalışanlardan farklı bir uygulama yapmak hukuka aykırıdır. Kadın çalışanlar özellikle, analık izni, yarı zamanlı çalışma hakkı veya altı aya kadar ücretsiz izin sona erdikten sonra çocuğun ilköğretim çağına başladığı tarihten itibaren herhangi bir zamanda kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilirler. Bu hak, tabii ki kadın çalışanın eşinin çalıştığı durumlar için de geçerlidir.
KANUN KAPSAMINDA KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLARIN FAZLA MESAİ HAKKI NEDİR?
Kısmi süreli çalışma, genellikle haftalık 45 saatin altında bir çalışma süresi içerir. Ancak yönetmeliğe göre, kısmi süreli çalışanlara fazla mesai uygulanamaz. Özellikle, işyerinde haftalık 45 saat tam zamanlı çalışma normu varsa, 30 saatin altında çalışanlara fazla mesai yapılmaz. Fazla mesai sadece 30-45 saat aralığında çalışanlara uygulanabilir.
KANUN KAPSAMINDA KISMİ ÇALIŞMADA DOĞUM SONRASI ÇALIŞMA NEDİR?
Doğum sonrası verilen analık izninin sona ermesiyle, çocuğun bakımı ve yetiştirilmesi için aşağıdaki şekilde ücretsiz izin hakkı tanınır: Birinci doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120 gün ve sonraki doğumlarda 180 gün boyunca, haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir. Eğer çoğul doğum yapılırsa, bu süreler her bir çocuk için ek olarak 30 gün artırılır. Eğer çocuk engelli olarak doğarsa, süre 360 gün olarak uygulanır.
Kısmi süreli çalışanların bu haktan yararlanabilmesi için ebeveynlerden sadece birisinin kısmi süreli çalışıyor olması gerekir. Eğer kısmi süreli çalışanın eşi çalışmıyorsa, bu hak iptal olur. Kısmi süreli çalışmadan tam zamanlı çalışmaya geçiş istenilen bir zamanda yapılabilir. Ancak bu geçiş için işverenin yazılı bir talep alması gereklidir. Aynı çocuk için tekrar kısmi süreli çalışmaya dönüş mümkün değildir der ilgili kanun.
Sağlıkla kalın...
